چکیده:
با توجه به اهمیت تربیت در دوران کودکی و تأثیر عمیق و گسترده رسانه ملی در این امر، این پژوهش تلاش دارد با تحلیل و بررسی گفتمان سیاستی موجود در برنامه¬های کودک و تطابق آن با گفتمان سیاستی مطلوب اسلامی در تربیت کودک به این سؤال پاسخ دهد که «گفتمان سیاستی رسانه ملی در حوزه کودک از چه نقاط قوت و ضعفی برخوردار است؟» روش پژوهش حاضر روش تحلیل گفتمان لاکلا و موف است، به این معنا که ابتدا از طریق تحلیل محتوای کیفی اسناد نوشتاری و تصویریِ مورد نظر تحلیل شده و بعد از به دست آمدن مفصل¬بندی گفتمان مطلوب و موجود رسانه ملی، نظام معنایی هر دو گفتمان با یکدیگر مورد بررسی و مقایسه قرار گرفته است. جامعه آماری در این پژوهش برنامه «فیتیله جمعه تعطیله» از سال راه‌اندازی سند چشم‌انداز تا 1391 است که از طریق نمونه¬گیری تصادفی سیستماتیک 19 برنامه از آن انتخاب شد. نتایج پژوهش نشان می¬دهد که نظام معنایی گفتمان سیاستی مطلوب اسلامی در حوزه کودک (گفتمان مؤمن مسئول) از عناصر تقویت بنیه علمی، افزایش علاقه و دلبستگی به انقلاب اسلامی، سرگرمی و نشاط، بهداشت و سلامت جسم و آموزش احکام و آموزه¬های دینی حول دال مرکزی رشد و تربیت دینی و اخلاقی تشکیل شده و عناصر تربیتی، آموزشی، وطن‌دوستی، بهداشت و سلامت جسم، اطلاع‌رسانی و تعالیم دینی حول دال مرکزی شادی و سرگرمی به همراه غفلت نظام معنایی گفتمان سیاستی موجود در برنامه¬های کودک رسانه ملی (گفتمان شهروند سرخوش) را تشکیل می¬دهد؛ با اینکه این دو گفتمان از عناصر و مفاهیمی تقریباً مشابه یکدیگر برخوردارند ولی چون نظام معنایی آنها متفاوت است مفاهیم و مضامین مشابه نیز از معنایی مختلف برخوردار می¬شوند. بنابراین گفتمان سیاستی موجود در رسانه ملی از گفتمان سیاستی مطلوب اسلامی در حوزه کودک فاصله زیادی دارد و بزرگترین ضعف در این گفتمان حاکم نبودن تربیت اسلامی در برنامه¬ها و تأکید زیاد بر موسیقی و محور قرار دادن سرگرمی و نشاط در آنها است. واژگان کلیدی: تربیت کودک، تلویزیون، گفتمان سیاستی، سیاست تربیتی، الگوی هنجاری، اصول تربیت.

دانــلود