چکیده:
پژوهش حاضر به نقد و بررسی بیرونی داده¬های تاریخ طبری در خصوص ائمه معصومین(امیرالمومنین علی علیه السلام و امام حسن مجتبی علیه السلام) می¬پردازد که در این رساله سعی بر این است تا به این سوال پاسخ داده شود؛ که داده¬های تاریخ طبری درباره امیرالمومنین و امام حسن مجتبی علیه السلام از منظر فلسفه علم تاریخ از چه اعتباری برخوردار است؟ برای پاسخ به این سوال در فصل اول به بررسی چیستی و کیستی راوی (یعنی طبری) به عنوان روایتگر تاریخ پرداخته شده و ضمن بررسی زیستنامه وی و آثار علمی که در زمینه¬های مختلف از خود به یادگار گذاشته بررسی گرایشهای اعتقادی، فکری، جایگاه و پایگاه اجتماعی و سیاسی وی مورد توجه قرار گرفته است. در فصول بعدی رساله به جمع آوری تمام داده¬های طبری از راویان مختلف با رویکردها و در جایگاههای سیاسی و اجتماعی و در منزلت روایی متفاوت و بررسی و سند شناسی راویان آنها اختصاص یافته است. این بررسی نشان می¬دهد که ایشان تا حد امکان سعی در جمع نگاری داشته بدین معنا که تمام روایتهای موجود و مطرح را بیاورد و نقد داده¬ها را به مخاطب یا خواننده واگذار کند هر چند به قول معروف وجود مؤلف را نمی¬توان در اثر او نادیده گرفت که او داده¬های خام را در ذهن خویش رنگ می¬کند و بعد آن را به خواننده تحویل می¬دهد که طبری هم به عنوان یک مورخ یا مؤلف حتی در جمع آوری داده¬های خود بی تاثیر نبوده و رد پای ایشان را در این کار می-توان دید به عبارت دیگر ایشان به عنوان یک مورخ خلیفه نگار با رویکرد یا دیدگاهی مثبت به سراغ روایاتی در خصوص امیرالمومنین علی علیه السلام به عنوان خلیفه¬ای پایبند به حکومت رفته و روایات متعادل¬تر یا موافق با دیدگاه شیعه را جمع آوری نموده است اما در خصوص امام حسن علیه السلام به عنوان خلیفه¬ایی غیر متعهد به امر حکومت و خلافت نگاه کرده و روایات ضعیف را از راویانی که از دیدگاه شیعه مطرودند یا مورد وثوق شیعه و حتی سنت نیستند آورده است. مفاهیم کلیدی: فلسفه انتقادی تاریخ، حقیقت، عینیت، واقعیت، روش شناسی تاریخی، محمد بن جریر طبری، نقد برونی

دانــلود