چکیده:
بر اساس آموزه‌های قرآن و روایات و قواعد زبانی، خواندن الفاظ قرآن، حداقل باید همراه با فهم معنای ظاهری باشد، اما باور به جواز یا ثواب‌داشتن خواندن الفاظ قرآن، بدون فهم معنای ظاهری، یکی از باورهای عمومی مسلمانانِ غیرعرب‌زبان است. دشواری فراگیری زبان عربی برای عموم مردم، در کنار علاقه به خواندن مستمر قرآن در راستای عمل به تأکید قرآن و روایات، مسیر شکل‌گیری این باور را هموار ساخته است. البته تشویق غیرعرب‌زبانان به خواندنِ صِرف الفاظ، با هدف ایجاد ارتباط مستقیم با قرآن در ابتدای یادگیریِ خواندن آن، معقول به‌نظر می‌رسد، اما به‌معنای جواز تداومِ آن در طول زندگی فرد نیست. این مقاله برای نخستین‌بار با روش توصیفی- تحلیلی، به دنبال بررسی و نقد زمینه‌های شکل‌گیری و مؤیدات باور به جواز یا ثواب‌داشتن خواندن الفاظ قرآن، بدون فهم معنای ظاهری آن، در لایه‌های زیرین فرهنگ اسلامی است. نتایج این پژوهش نشان می‌دهد که این زمینه‌ها معمولاً حاصل رسوب ناقص و مبهم مباحثی چون برداشت از روایات، اعجاز قرآن، ترجمه‌ناپذیری قرآن، بایسته‌های ارتباط با قرآن، مباحث لغوی و مباحثی از این دست در میان عامه مردم است که به‌عنوان توجیهی برای نفهمیدن معنای ظاهری آیات، به آنها استناد شده است.

دانــلود