چکیده:
مسئله معنویت، مسئله‌ای نوپدید نیست، بلکه به عنوان دغدغه همیشگی در دوره‌ها و مکان‌های مختلف –و البته تحت عناوین مختلف- مورد توجه بوده است. سفر به دوره‌های مختلف فلسفۀ اسلامی، با همراه داشتن توشۀ پرسش‌های معاصر، به ما اجازه می‌دهد که نظام مسائل این حوزه را در فلسفۀ اسلامی رهگیری کرده و این سنت را به سخن درآوریم. این کار که تلاشی توأمان –توجه به حوزۀ معنویت و توجه به سنت فلسفۀ اسلامی- را خواستار است نیازمند دستورالعمل‌های روشی برای بهبود نتیجه است. آگاهی از حوزۀ مباحث معنویت و مطالعۀ میان‌رشته‌ای/ چند رشته‌ای مهم‌ترین دستورالعمل روشی در بخش اول است؛ زیرا داشتن پرسش‌های طبقه‌بندی‌شده امری ضروری برای ایجاد هر نوع گفتگوی ثمربخش است. کل‌گرایی که سبب یکسان‌پنداری مکاتب فلسفی در سنت اسلامی می‌شود، نگاه موضعی که درهم‌تنیدگی فلسفه با تفسیر، کلام و عرفان را مورد غفلت قرار می‌دهد، و شباهت‌گرایی لفظی که ارتباط دورۀ جدید با قدیم را تنها از مسیر کلماتِ مشابه پیگیری می‌کند، مهم‌ترین مواردی هستند که پرهیز از آنها در بخش دوم (توجه به سنت فلسفه اسلامی) ضروری است. توجه به تضمین چند مسئلۀ معاصر در یک مسئلۀ سنتی، پخش‌بودگیِ یک مسئلۀ جدید در چند مسئلۀ سنتی، تطور تاریخی مسائل، و ظرفیت بالای استعاره‌های موجود در فلسفۀ اسلامی -از جمله، استعاره‌های «پرنده»، «نور»، و «آینه»- برای مفهوم‌سازی و استخراج گزاره‌های مرتبط با حوزۀ معنویت، از جمله اموری است که توجه به آنها ضرورت دارد.

دانــلود