چکیده:
تحولات تکنولوژیک و دگرگونی‌های ژئوپلیتیکی را می‌توان در زمره عوامل اصلی شکل‌گیری تغییرات راهبردی در حوزه‌های منطقه‌ای دانست. ضرورت‌های شناخت موضوعات امنیتی در محیط راهبردی، بیانگر این واقعیت است که هرگاه نشانه‌هایی از بحران منطقه‌ای به وجود آید، به گونه­ای اجتناب‎ناپذیر، زمینه­ی شکل‌گیری تهدیدات امنیتی فراهم خواهد شد. تمامی تحولات یک دهه­ی گذشته، بیانگر این واقعیت است که نظام جهانی با نشانه‌هایی از تغییرات ژئوپلیتیکی روبه­رو شده و این امر موازنه­ی منطقه‌ای را دگرگون کرده است. در این راستا، پرسش اصلی پژوهش حاضر این است که نشانه‌های بحران و آشوب در سیاست جهانی چه بوده؟ تحت تأثیر چه مؤلفه‌هایی شکل گرفته؟ و چگونه می‌توان آن را مدیریت نمود؟ همچنین پژوهش بر این فرضیه استوار است که «برای مقابله با تهدیدات منطقه‌ای و ژئوپلیتیکی در عصر بحران‌ و سیاست آشوب‌زده، می‌بایست از سازوکارهای چرخش ژئوپلیتیکی برای کنترل محیط منطقه‌ای بهره گرفت». آزمون فرضیه بر مبنای نظریه­ی «دهه­ی پرمخاطره و سیاست آشوب‌زده»ی ریچارد هاس انجام شده است. ریچارد هاس معتقد است که بسیاری از بحران‌های منطقه‌ای در حال ظهور، ناشی از معمای افول نظم جهانی است. برای مقابله با تهدیدات راهبردی عصر جدید، کشورهایی همانند ایران، در محیط منطقه‌ای، نیازمند بهره‌گیری از سازوکارهای مربوط به چرخش ژئوپلیتیکی هستند. پیش‎بینی می‎شود که تحرکات چندجانبه­ی بازیگران آسیایی نظیر ایران، چین، روسیه، ترکیه و... به فضای امنیتی محدود نخواهد ماند و در راستای ثبات‎سازی به سمت افزایش مراودات دیپلماتیک، اقتصادی، تبادل منابع انسانی و... حرکت خواهد کرد. در این فضای عملیاتی جدید، بازیگران می‎بایست محیط داخلی خود را برای همراه‎سازی با فرایندهای جدید آماده کنند.

دانــلود