چکیده:
هدف پژوهش حاضر نقد مبانی و ادلّة نظریه خلف­الله، متجدد مصری و از ادامه­دهندگان حلقه فکری المنار است. وی با اتکاء بر مبانی اجتهادی مصلحان عرب و بر پایة کاربرد واژگان قرآنی و قواعد شرعی مستنبط از آن، ضمن سلب منصب حاکمیت از پیامبر9 معتقد است پس از ختمِ نبوت، با واگذاری امور دنیوی مانند اداره جامعه به عقل بشر، معیارِ صدور احکام، مصلحت عام است که توسط کارشناسان (اهل حل­و­عقد: اولوالامر) تشخیص داده می­شود. این نظریه الهام­بخش برخی متفکران عرب و ایرانی معاصر در ایدة «حذف دین از حکومت» بوده‌است. یافته­های این پژوهش که به روش توصیفی ـ تحلیلی و با تکیه بر آیات قرآن و بهره­گیری از منابع اهل سنّت انجام شد، نشان می‌دهد که این نظریه مبتنی بر قواعد ساختگی و تحلیل­های غیرعلمی است و مستدل به ادلّه­ای محکم از کتاب و سنّت نیست. برداشت­های تفسیری خلف­الله نیز تفسیربه­رأی است؛ نتیجه این‌که خلف­الله و هم­فکرانش با وجود نواندیشی­ درزمینه تشکیل دولت در جامعه اسلامی، هم‌چنان وامدار اندیشه کلاسیک اهل سنّت در حجیّت قول اهل حل‌وعقد­­ بوده‌‌اند و تفاوت آن‌ها تنها در خوانش جدید و نظام­مند این اندیشه و مبتنی بر تفسیر غیرصحیح از قرآن و قواعدی است که پایه و اساس متقن قرآنی ندارد

دانــلود