چکیده:
مقاله حاضر به معرفی و نقد کتاب «صدر اسلام و زایش سرمایه‌داری» اثر «بندیکت کهلر» می‌پردازد؛ نویسنده در این کتاب با شواهد فراوان تاریخی تلاش دارد تا نشان دهد انگیزۀ خلق ثروت، کارآفرینی، مناسبات بازار آزاد و تجارت جهانی، در آموزه‌های اسلام و فرهنگ قرون اولیۀ اسلامی ریشه دارد، از این حیث کار او نقد و تکمیل ایدۀ «وبر» در کتاب معروف «اخلاق پروتستانی و روحیۀ سرمایه‌داری» محسوب می‌شود و می‌کوشد نشان دهد منشأ سرمایه‌داری، نه به دوران ظهور پروتستانتیسم در اروپا، بلکه به دوران صدر اسلام در شبه جزیره عربستان باز می‌گردد. با آنکه کتاب حاضر، تحقیقی میان‌رشته‌ای، قابل توجه و حائز انبوهی از نکات بدیع است، با این حال چند نقد جدی می‌توان به آن وارد دانست؛ از جمله: عدم رجوع به منابع دست اول، فائق‌نیامدن بر بر مجادلات و ابهامات نوپدید پیرامون تاریخ اسلام مبنی بر دردسترس‌نبودن شواهد کافی و شفاف از دو قرن اولیۀ اسلامی، میزان پایین استنادات نویسنده به متن قرآن، عدم توجه به تدقیق مفهوم سرمایه‌داری و رویکرد تقلیل‌گرایانه نسبت به دین در فروکاستن آن به ایدئولوژی.  

دانــلود