چکیده:
در هنگامه قیام و خیزش علماى بزرگ اصفهان، به رهبرى حاج آقا نوراللّه، علیه رضاخان، علماى نجف، بویژه آیات عظام: سیدابوالحسن اصفهانى و میرزا محمدحسین نائینى به حمایت از آن حرکت برخاستند و با بیانیه و نامه اعلام پشتیبانى کردند. آیات عظام نجف، در نامه‏اى که در این هنگام به شاه نوشتند و بنا بود دو تن از علما: آیت اللّه بروجردى و شیخ احمد شاهرودى، به نمایندگى از آنان به وى تحویل بدهند، ضمن تأیید حرکت علماى اصفهان، مواردى را که شاه، در جلسه قم متعهد مى‏شود به آنها جامه عمل در پوشاند، یادآور مى‏شوند. در جلسه و نشست قم، که بین رضاخان و علماى ثلاث: اصفهانى، نائینى و شیخ عبدالکریم حائرى در هنگام مهاجرت آیات نجف: اصفهانى و نائینى به قم، برگذار مى‏شود و به لغو جمهوریت مى‏انجامد و حمایت علما از رضاخان، درصورت پاى بندى به شرع و اجراى دستورات شرع و بند مترقى متمم قانون اساسى: انتخاب و برگمارى پنج تن از علماى طراز اول براى نظارت بر قوانین مجلس شوراى ملى، آن چه مهم است و روشن‏گر نقش و جایگاه علما و مراجع و خواسته‏هاى مترقى و والاى آنان، به درستى بازتاب نمى‏یابد و از موارد یادشده و مورد توافق دوطرف، در کتابهاى تاریخى معاصر، بویژه دوران پهلویها، سخنى به میان نمى‏آید; امّا مسأله‏اى مجعول، پررنگ و با آب و تاب بسیار مجال طرح مى‏یابد و آن این که: »حمایت علما از رضاخان، براى این بوده که حکومت ایران، زمینه بازگشت علماى تبعیدى را به نجف فراهم آوَرَد و با ملک فیصل وارد گفت و گو بشود، تا موافقت وى براى بازگشت محترمانه علما به عتبات، جلب شود. » در حالى که علما در آن جلسه، مخالفت خود را، با طرح رضاخان براى جمهوریت به گونه شفاف و جدى اعلام مى‏دارند و اجراى متمم قانون اساسى را قاطعانه مى‏خواهند که در این نامه منتشر نشده، که اکنون فراروى دارید، زوایاى آن جلسه و آن چه را رضاشاه بر عهده مى‏گیرد که عملى کند، به روشنى بیان مى‏شود.

برای این سند علمی فایلی وجود ندارد