برهان محقّق اصفهانی بر وجود خدا (تقریر, اشکالات و پاسخ ها)
نویسنده:
حسین عشاقی اصفهانی
،
![حسین عشاقی اصفهانی](/Content/img/avatar_scholar.jpg)
مقاله نشریه: نقد و نظر » سال 1385 شماره 44-43
چکیده:
محقق بزرگ محمد حسین غروی اصفهانی, معروف به کمپانی, در منظومه تحفة الحکیم, برهانی بر وجود خداوند اقامه کرده است1 که به لحاظ امتیازهایی که دارد مورد توجه صاحب نظران واقع شده است. برهان ایشان چنین است: (واجب الوجود موجود است); زیرا اگر واجب الوجود معدوم باشد در این صورت, عدم چنین معدومی یا به این دلیل است که او حقیقتی ممتنع الوجود است و یا به این دلیل است که او یک حقیقت ممکن الوجود است که علت وجودش موجود نیست; زیرا هر ذات معدومی بخاطر یکی از این دو صورت معدوم است و به هر تقدیر خُلفِ [فرض] لازم می آید. چرا که فرض این است که موضوع این گزاره, حقیقتی واجب الوجود بالذات دارد بنابراین, حقیقت واجب الوجود نمی تواند معدوم باشد, پس او موجود است.
برهان محقق اصفهانی را می توان با توضیح بیشتری این گونه تقریر کرد که:
(حقیقتی که واجب الوجود است, نه ممتنع بالذات است و نه ممکن بالذات)
اما (هر معدومی یا ممتنع بالذات است و یا ممکن بالذات)
که بر اساس شکل دوم قیاس های اقترانی, چنین نتیجه می دهد که (حقیقتی که واجب الوجود است معدوم نیست). بنابراین, او موجود است و گرنه ارتفاع نقیضین لازم می آید.
محقق بزرگ محمد حسین غروی اصفهانی, معروف به کمپانی, در منظومه تحفة الحکیم, برهانی بر وجود خداوند اقامه کرده است1 که به لحاظ امتیازهایی که دارد مورد توجه صاحب نظران واقع شده است. برهان ایشان چنین است: (واجب الوجود موجود است); زیرا اگر واجب الوجود معدوم باشد در این صورت, عدم چنین معدومی یا به این دلیل است که او حقیقتی ممتنع الوجود است و یا به این دلیل است که او یک حقیقت ممکن الوجود است که علت وجودش موجود نیست; زیرا هر ذات معدومی بخاطر یکی از این دو صورت معدوم است و به هر تقدیر خُلفِ [فرض] لازم می آید. چرا که فرض این است که موضوع این گزاره, حقیقتی واجب الوجود بالذات دارد بنابراین, حقیقت واجب الوجود نمی تواند معدوم باشد, پس او موجود است.
برهان محقق اصفهانی را می توان با توضیح بیشتری این گونه تقریر کرد که:
(حقیقتی که واجب الوجود است, نه ممتنع بالذات است و نه ممکن بالذات)
اما (هر معدومی یا ممتنع بالذات است و یا ممکن بالذات)
که بر اساس شکل دوم قیاس های اقترانی, چنین نتیجه می دهد که (حقیقتی که واجب الوجود است معدوم نیست). بنابراین, او موجود است و گرنه ارتفاع نقیضین لازم می آید.
برهان محقّق اصفهانی بر وجود خدا (تقریر, اشکالات و پاسخ ها)
3/21/2006 12:00:00 AM
بررسی انتقادی برهان مفهومی محقق اصفهانی بر وجود خدا
پایاننامه: باقرالعلوم(ع) - 1394 - [کارشناسی ارشد ناپیوسته]
بررسی برهان اجماع عام برای اثبات وجود خدا بر اساس تقریر لیندا زاگزبسکی
نویسندگان:
منصور نصیری
،
سجاد خاکی صدیق
،
مقاله نشریه: نقد و نظر » سال 1402 شماره 110
بررسی برهان درجات کمال بر اثبات وجود خدا
نویسندگان:
ذوالفقار ناصری *
،
محمد محمدرضایی
،
مقاله نشریه: فلسفه دین » سال 1397 تابستان 1397 شماره2
وجود نامحدود خدا بر مبنای قاعده بسیط الحقیقه (چالش ها و پاسخ ها)
نویسندگان:
روح الله سوری
،
محمد مهدی گرجیان
،
مقاله نشریه: قبسات » سال 1396 پاييز 1396 شماره85
برهان معجزه در مسیر اثبات وجود خدا
مقاله نشریه: فرهنگ پژوهش » سال 1392 شماره 14 و 15- تابستان و پاییز 92
برهان «حدوث صفات» بر اثبات وجود خدا در کلام امامیه
نویسنده:
حمید عطائی نظری*
،
مقاله نشریه: اندیشه نوین دینی » سال 1400 دوره 17، شماره 64 (بهار 1400)