فلسفه فقه سیاسی
نویسندگان:
سید سجاد ایزدهی
،
صدیقه صدیق تقی زاده
،
سید سجاد ایزدهی
،
صدیقه صدیق تقی زاده
،
مقاله نشریه: جستارهای فقهی و اصولی » سال 1400 شماره 4
چکیده:
فقه سیاسی به‌مثابۀ گرایشی بینارشته‌ای در عرصۀ فقه که مسائل و موضوعات سپهر سیاست را مورد عنایت قرار می‌دهد، گرچه در همۀ اعصار فقهی وجود داشته‌است، ولی تحقق نظام اسلامی با محوریت فقه بر ضرورت آن تأکید کرده‌است. این گرایش در عصر حاضر رویکردی حکومتی برای ادارۀ شریعتمدار و مطلوب و کارآمد جامعه به خود گرفته‌است و اهدافی چون ادارۀ زندگی، دین و دنیای مردم و نیز پاسخگویی به نیازهای همه‌جانبۀ زندگی فردی، اجتماعی و حکومتی مؤمنان و شهروندان جامعه اسلامی را برعهده دارد. این گرایش بینارشته‌ای در عرصۀ سیاست، باوجود اشتراکی که با سایر گرایش‌های علوم سیاسی مانند فلسفۀ سیاسی، کلام سیاسی و اخلاق سیاسی در برخی موضوعات و مسائل از جهات مختلفی چون روش، غایت و هدف، منابع و مخاطب دارد، نسبت‌به آن‌ها متمایز بوده و کارویژه‌های متفاوتی را نیز برعهده گرفته‌است. با توجه به محتوای گرایش‌های بینارشته‌ای در عرصۀ سیاست، فقه سیاسی را باید در رده‌بندی، در رتبۀ پشتیبانی‌شده نسبت‌به فلسفۀ سیاسی و کلام سیاسی و نیز پشتیبانی‌کننده نسبت‌به اخلاق سیاسی ارزیابی کرد. فقه سیاسی ازحیث روش، تابع علم فقه است و از روش اجتهاد در پردازش و بررسی و ارائۀ احکام بهره می‌گیرد، بنابراین نسبت‌به گرایش‌هایی چون فقه عبادی، ازحیث رویکردِ حداکثری، به عقل و بنای عقلا و ازحیث رویکرد حداقلی، به تعبدیات متمایز می‌شود.
گسترۀ فقه سیاسی تابعی از اقتضائات و شرایط زمانه است و از رویکرد فردی در زمان قبض‌ید فقیهان، تا پرداختن به شئون مختلف زندگی اجتماعی و حکومتی و ادارۀ زندگی شهروندان جامعۀ اسلامی درصورت بسط‌ید و اقتدار اجتماعی فقیهان، امتداد می‌یابد.
فقه سیاسی به‌مثابۀ گرایشی بینارشته‌ای در عرصۀ فقه که مسائل و موضوعات سپهر سیاست را مورد عنایت قرار می‌دهد، گرچه در همۀ اعصار فقهی وجود داشته‌است، ولی تحقق نظام اسلامی با محوریت فقه بر ضرورت آن تأکید کرده‌است. این گرایش در عصر حاضر رویکردی حکومتی برای ادارۀ شریعتمدار و مطلوب و کارآمد جامعه به خود گرفته‌است و اهدافی چون ادارۀ زندگی، دین و دنیای مردم و نیز پاسخگویی به نیازهای همه‌جانبۀ زندگی فردی، اجتماعی و حکومتی مؤمنان و شهروندان جامعه اسلامی را برعهده دارد. این گرایش بینارشته‌ای در عرصۀ سیاست، باوجود اشتراکی که با سایر گرایش‌های علوم سیاسی مانند فلسفۀ سیاسی، کلام سیاسی و اخلاق سیاسی در برخی موضوعات و مسائل از جهات مختلفی چون روش، غایت و هدف، منابع و مخاطب دارد، نسبت‌به آن‌ها متمایز بوده و کارویژه‌های متفاوتی را نیز برعهده گرفته‌است. با توجه به محتوای گرایش‌های بینارشته‌ای در عرصۀ سیاست، فقه سیاسی را باید در رده‌بندی، در رتبۀ پشتیبانی‌شده نسبت‌به فلسفۀ سیاسی و کلام سیاسی و نیز پشتیبانی‌کننده نسبت‌به اخلاق سیاسی ارزیابی کرد. فقه سیاسی ازحیث روش، تابع علم فقه است و از روش اجتهاد در پردازش و بررسی و ارائۀ احکام بهره می‌گیرد، بنابراین نسبت‌به گرایش‌هایی چون فقه عبادی، ازحیث رویکردِ حداکثری، به عقل و بنای عقلا و ازحیث رویکرد حداقلی، به تعبدیات متمایز می‌شود.
گسترۀ فقه سیاسی تابعی از اقتضائات و شرایط زمانه است و از رویکرد فردی در زمان قبض‌ید فقیهان، تا پرداختن به شئون مختلف زندگی اجتماعی و حکومتی و ادارۀ زندگی شهروندان جامعۀ اسلامی درصورت بسط‌ید و اقتدار اجتماعی فقیهان، امتداد می‌یابد.
فلسفه فقه سیاسی
3/21/2021 12:00:00 AM
برای این سند علمی فایلی وجود ندارد
مقایسه فلسفه سیاسی و فقه سیاسی
نویسنده:
مرتضی یوسفی راد
،
مقاله نشریه: سیاست متعالیه » سال 1392 پاييز 1392 شماره2
ضرورت تدوین فلسفه فقه سیاسی
نویسنده:
سعید ضیائی فر
،
مقاله نشریه: فقه » سال 1387 زمستان 1387 شماره58
فلسفه فقه سیاسى از دیدگاه فلاسفه اسلامى
نویسنده:
علیرضا صدرا
،
مقاله نشریه: علوم سیاسی » سال 1380 سال چهارم - شماره سیزدهم - بهار 80
فلسفه علم فقه
نويسنده:
سعید ضیائی‌فر
، ويراستار:
سعیدرضا علی‌عسکری
،
کتاب: پژوهشگاه حوزه و دانشگاه,سازمان مطالعه و تدوین کتب علوم انسانی دانشگاهها (سمت)، مرکز تحقیق و توسعه علوم انسانی - 1398
فلسفه علم فقه
نويسنده:
سعید ضیائی‌فر
، ويراستار:
سعیدرضا علی‌عسکری
،
کتاب: پژوهشگاه حوزه و دانشگاه,سازمان مطالعه و تدوین کتب علوم انسانی دانشگاهها (سمت)، مرکز تحقیق و توسعه علوم انسانی - 1393
مطالعات سیاسی: فلسفه سیاسی
به‌اهتمام:
رجبعلی اسفندیار
، تهيه كننده:
پژوهشکده‌علوم‌واندیشه‌سیاسی
،
کتاب: پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی - 1390
بررسی وجوه تعامل فلسفه سیاسی و فقه سیاسی در اندیشه سیاسی امام خمینی
پایان‌نامه: باقرالعلوم(ع) - 1390 - [کارشناسی ارشد ناپیوسته]
فقه سیاسی
نويسنده:
منصور میراحمدی
،
کتاب: سازمان مطالعه و تدوین کتب علوم انسانی دانشگاهها (سمت) - 1395