آثار فقه اجتماعی در زندگی اجتماعی شیعیان امامیه عصر حضور اهل‌بیت علیهم السلام

مقاله نشریه: اسلام و مطالعات اجتماعی » سال 1402 شماره1(پیاپی41)
چکیده:
باید دانست که فقه، در زندگی اجتماعی انسان تأثیرات بسیار زیادی دارد، چرا که فقه چگونه زیستن را در بر دارد. بسیار واضح است که کتاب قرآن و سنت نبوی منبع نظم‌های اجتماعی مسلمانان هستند، اما پرسش این است که فقه اجتماعی در دوره حضور اهل بیت^ چگونه بازتاب یافت؟ برای پاسخ به این موضوع، بازخوانی تاریخی فقه اجتماعی در دوره حضور اهل‌بیت^ مورد بررسی قرار گرفت و نتیجه آن گردید که احادیثی از سوی رسول الله| تهیه و در جامعه نشر یافت. در دوره‌های بعد نیز ضمن اهتمام جدی اهل ‌بیت^ به تولید محتوا و باب‌بندی آنها در عنوان باب‌العشره یا دیگر باب‌های
فقهی، به بررسی وضعیت اجتماعی جامعه توجه ویژه داشتند و به مدیریت آنها اهتمام می‌ورزیدند. به‌عبارت دیگر راهبرد آنان آگاه‌کردن مردم از فقه اجتماعی و جامعه‌پذیر‌کردن مردم بود، تا
ضمن کسب معنویت در انجام اعمال، از بروز آسیب‌ها جلوگیری کنند. نتیجه این راهبردها نیز
تحقق سبک زندگی خاص و آثار اجتماعی در زندگی شیعیان بود. به‌عنوان نمونه، نمادهای اجتماعی زبانی مانند حی علی خیرالعمل یا سر به مهر گذاشتن و حتی زندگی روزانه آنان تحت تأثیر از فقه گردید. روش تحقیق این نوشتار، استفاده از روش تحقیقات تاریخی و مطالعات داده بنیان است. از نوآوری‌های این پژوهش، می‌توان به بررسی تاریخی رابطه میان فقه و تأثیر آن بر زندگی اجتماعی شیعیان اشاره کرد.

جریان شناسی اجتماعی شیعیان در عصر امام باقرعلیه السلام

مقاله نشریه: مطالعات تاریخی جهان اسلام » سال 1400 دوره 9، شماره 20 (زمستان 1400)

سخنان معصومان علیهم السلام اوصاف شیعیان

مقاله نشریه: پاسدار اسلام » سال 1378 شماره 213

زندگی اجتماعی در عصر عباسی بر اساس آثار جاحظ

مقاله نشریه: آینه پژوهش » سال 1399 شماره 182

نشانه یابی رفتاری باور به امامت اهل بیت (ع) در میان شیعیان امامیه عصر حضور

مقاله نشریه: پژوهشنامه امامیه » سال 1400 دوره 7، شماره 14 (پاییز و زمستان 1400)

جایگاه اعتقادی امامان نزد امامیه عصر حضور

مقاله نشریه: اسلام پژوهان » سال 1396 شماره پنجم - پاییز 96

خوش‌خُلقی همسران و تحکیم بنیان خانواده در کلام اهل‌بیت (علیهم السلام)

مقاله نشریه: اخلاق (مطالعات اخلاق کاربردی) » سال 1396 شماره 49

سبک زندگی ائمه (ع) در امور معیشتی و بازتاب آن در زندگی اجتماعی شیعیان

مقاله نشریه: تاریخ اسلام » سال 1393 شماره 2 - تابستان - مسلسل 58
دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم - 1397