همه‌پرسی تقنینی؛ تجلی مردم‌سالاری در عرصه‌ی قانون‌گذاری

مقاله نشریه: علوم سیاسی » سال 1397 شماره 83 - پاییز 97
چکیده:
همه‌پرسی یا رفراندوم تقنینی یکی از امکانات پیش‌بینی‌شده در قانون اساسی کشورمان است که جزئیات بهره‌مندی از آن کاملاً روشن نیست. هدف این پژوهش مطالعه‌ی تاثیرات کاربردی این فرایند، کیفیت استفاده از آن و روش‌های تضمین این مقوله با روش توصیفی- تحلیلی است. نتایج حاکی از آن هستند که همه‌پرسی نه به‌عنوان جایگزین دموکراسی نمایندگی، بلکه مکمّل آن است و به‌دلیل امکان سوءاستفاده از ظرفیت مشارکت مستقیم مردم در قانون‌گذاری، ضرورت دارد که معیارهای این ابزار به‌طور شفاف مورد توجه قرار گیرند. تشریفات برگزاری همه‌پرسی باید به روشنی مشخص شود؛ نوع همه‌پرسی، محتوای سوال یا موضوع همه‌پرسی، زمان برگزاری، حد نصاب تصویب و نتایج آن به‌وضوح اعلان گردد. تقاضای همه‌پرسی قانوناً در اختیار یک مقام یا نهاد قرار نگیرد، بلکه با مشارکت دو یا چند قوه باشد. همه‌پرسی نمی‌تواند ناقض آرمان‌ها و اهداف نظام باشد. نظارت بر همه‎‌پرسی باید توسط نهاد بی‌طرف و مستقل از قوای مقننه و مجریه باشد.
همه­پرسی یا رفراندوم تقنینی یکی از امکانات پیش‌بینی‌شده در قانون اساسی کشورمان است که جزئیات بهره‌مندی از آن کاملاً روشن نیست. هدف این پژوهش مطالعه‌ی تاثیرات کاربردی این فرایند، کیفیت استفاده از آن و روش­های تضمین این مقوله با روش توصیفی- تحلیلی است. نتایج حاکی از آن هستند که همه­پرسی نه به‌عنوان جایگزین دموکراسی نمایندگی، بلکه مکمّل آن است و به‌دلیل امکان سوءاستفاده از ظرفیت مشارکت مستقیم مردم در قانون‌گذاری، ضرورت دارد که معیارهای این ابزار به‌طور شفاف مورد توجه قرار گیرند. تشریفات برگزاری همه­پرسی باید به روشنی مشخص شود؛ نوع همه‌پرسی، محتوای سوال یا موضوع همه­پرسی، زمان برگزاری، حد نصاب تصویب و نتایج آن به‌وضوح اعلان گردد. تقاضای همه‌پرسی قانوناً در اختیار یک مقام یا نهاد قرار نگیرد، بلکه با مشارکت دو یا چند قوه باشد. همه­پرسی نمی­تواند ناقض آرمان­ها و اهداف نظام باشد. نظارت بر همه‎‌پرسی باید توسط نهاد بی‌طرف و مستقل از قوای مقننه و مجریه باشد.
 

گفتار و گفتگو در مردم‌سالاری دینی

به‌اهتمام: احمد رهدار ،
کتاب: دفتر نشر معارف (وابسته به نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه‌ها) - 1393

اعتقادات مذهبی و مردم‌سالاری در افغانستان

استاد راهنما: منصور میراحمدی ، استاد مشاور: علی‌اضغر نصرتی ، دانشجو: جمعه‌علی حقانی ،
پایان‌نامه: وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه جامعه المصطفی العالمیه - دانشکده الهیات و معارف اسلامی - 1384 - [کارشناسی ارشد]

طور تجلی

نویسنده: محمدعلی صاعد ،
مقاله نشریه: پیام زن » سال 1393 شماره 273

مبانی نظری مردم‌سالاری دینی

استاد راهنما: داود فیرحی ، استاد مشاور: منصور میراحمدی ، دانشجو: علی علویان ،
پایان‌نامه: وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه باقرالعلوم علیه السلام - دانشکده علوم انسانی - 1383 - [کارشناسی ارشد]

تجلی فضایل اخلاقی در کربلا

مقاله نشریه: مجله ره توشه » سال 1398 شماره 170 محرم

نحوه حضور فتوای معیار در فرآیند قانون‌گذاری در دولت اسلام

مقاله نشریه: فرهنگ پژوهش » سال 1401 شماره 51-پاییز1401

مردم‏سالارى دینى از نگاه امام خمینى

مقاله نشریه: حوزه » سال 1393 شماره 172 - 171

قرآن تجلی عظمت خداوند

مقاله نشریه: مجله ره توشه » سال 1400 شماره 104 محرم

تجلّى تولّى و تبرّى در زیارت عاشورا

مقاله نشریه: پاسدار اسلام » سال 1388 شماره 5
دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم - 1397