اخلاق و نظریه اجتماعی رویکردی جامعهشناختی به اخلاق در مصرف
نویسنده:
مجید جعفریان
،
مقاله نشریه: اخلاق (مطالعات اخلاق کاربردی) » سال 1401 شماره 47
چکیده:
با اوجگیری فناوریهای جدید در عصر مدرن، زیست انسانی متفاوت شد و انسان در جهان اجتماعی از یک مصرفکنندۀ ساده به مصرفکنندهای متنوع و هدفِ مصرف تبدیل شد. مصرفکننده و عملکرد او پیش از این محدود به یک بازار بود؛ اما با ایجاد بازارها و محصولات جدید، گفتمان غالب بر مصرفکننده نیز متفاوت شد. در این میان، اخلاق بهعنوان یک امر پایه و جهانشمول، ارتباط عمیقتری با کنشهای انسانی در حوزۀ مصرف یافت و البته بیتأثیر از چنین تغییری هم نبود. این پژوهش به این پرسش پاسخ میدهد که در نظریۀ جامعهشناختی، اخلاق در مصرف چگونه قابل تبیین است. بررسی دیدگاههای جامعهشناختی با رویکردتوصیفیتحلیلی نشان میدهد اخلاق در مصرف سه وضعیت را پشتسر گذاشته است. نخست اینکه منابع سنتی نظیر دین و جامعه موجب واقعیتبخشی به اخلاق و مؤثربودنش در مصرف شدهاند. دوم، اخلاق تحتتأثیر ساختارهای اجتماعی است و قوانین، آیینها، هنجارها و زبان اخلاقی یک گروه، بهجای اینکه فرد را تنها عامل در برساخت کنشهای اخلاقی ناظر به خرید بداند، بر بینشهایی متمرکز است که ساختار به لحاظ اخلاقی بر فرد تحمیل میکند. در نهایت، لذت و سلیقۀ شخصی، دو پایه برای عینیتدادن به اخلاق مصرفگرای جهان مدرن و بافضیلتشمردن مصرفکننده در زمان مصرف هستند.
با اوجگیری فناوریهای جدید در عصر مدرن، زیست انسانی متفاوت شد و انسان در جهان اجتماعی از یک مصرفکنندۀ ساده به مصرفکنندهای متنوع و هدفِ مصرف تبدیل شد. مصرفکننده و عملکرد او پیش از این محدود به یک بازار بود؛ اما با ایجاد بازارها و محصولات جدید، گفتمان غالب بر مصرفکننده نیز متفاوت شد. در این میان، اخلاق بهعنوان یک امر پایه و جهانشمول، ارتباط عمیقتری با کنشهای انسانی در حوزۀ مصرف یافت و البته بیتأثیر از چنین تغییری هم نبود. این پژوهش به این پرسش پاسخ میدهد که در نظریۀ جامعهشناختی، اخلاق در مصرف چگونه قابل تبیین است. بررسی دیدگاههای جامعهشناختی با رویکردتوصیفیتحلیلی نشان میدهد اخلاق در مصرف سه وضعیت را پشتسر گذاشته است. نخست اینکه منابع سنتی نظیر دین و جامعه موجب واقعیتبخشی به اخلاق و مؤثربودنش در مصرف شدهاند. دوم، اخلاق تحتتأثیر ساختارهای اجتماعی است و قوانین، آیینها، هنجارها و زبان اخلاقی یک گروه، بهجای اینکه فرد را تنها عامل در برساخت کنشهای اخلاقی ناظر به خرید بداند، بر بینشهایی متمرکز است که ساختار به لحاظ اخلاقی بر فرد تحمیل میکند. در نهایت، لذت و سلیقۀ شخصی، دو پایه برای عینیتدادن به اخلاق مصرفگرای جهان مدرن و بافضیلتشمردن مصرفکننده در زمان مصرف هستند.
اخلاق و نظریه اجتماعی رویکردی جامعهشناختی به اخلاق در مصرف
1/1/1401 12:00:00 AM
اخلاق و نظریه اجتماعی رویکردی جامعه شناختی به اخلاق در مصرف
نویسنده:
مجید جعفریان*
،
مقاله نشریه: اخلاق » سال 1401 دوره 12، شماره 47 (پاییز 1401)
تحلیل جامعهشناختی عوامل ساختاری نابرابری اجتماعی
نویسنده:
صادق گلستانی
،
مقاله نشریه: گفتمان نخبگان علوم انسانی » سال 1402 شماره 1
محرومیتهای سیاسی- اجتماعی؛ بستر جامعهشناختی افراطگرایی معاصر
نویسنده:
مختار شیخ حسینی
،
مقاله نشریه: علوم سیاسی » سال 1397 شماره 83 - پاییز 97
بررسی جامعهشناختی رابطه شبکههای اجتماعی مجازی و مشارکت سیاسی
نویسنده:
محسن عسکری جهقی
،
مقاله نشریه: علوم سیاسی » سال 1401 شماره 97 - بهار 1401
اخلاق اجتماعی
نویسنده:
محمد طالعی اردکانی
،
مقاله نشریه: اسلام پژوهان » سال 1397 شماره نهم - زمستان 97
اخلاق مصرف از دیدگاه اسلام
نویسنده:
محمد جداری عالی
، استاد راهنما:
احد فرامرز قراملکی
، استاد مشاور 1:
محسن جوادی
، استاد مشاور 2:
سیدحسین میرمعزی
،
پایاننامه: باقرالعلوم(ع) - 1391 - [دکتری]
نظریۀ جامعهشناسی عمومی و اخلاق در پژوهش
نویسنده:
مجید جعفریان
،
مقاله نشریه: اخلاق (مطالعات اخلاق کاربردی) » سال 1400 شماره 41