نظام اندیشه حقوقی ابوالحسن عامری نیشابوری
نویسنده:
مهدی عطار کاشانی
،
مقاله نشریه: فلسفه حقوق » سال 1401 شماره 2 _ پاییز و زمستان
کلیدواژه:
ابوالحسن عامری
،
اندیشه حقوقی
،
سعادت
،
اسعاد
،
سنّت
،
قانون
،
هدف قانون
،
مبنای الزامآوری قانون
،
ویژگیهای قانون
چکیده:
از منظر ابوالحسن عامری، غایت زندگی بشر، دستیابی به سعادت، یعنی خیر اعلی و فضیلت و در نهایت، به فعلیت در آمدن قوه نطق اوست. تنها راه دستیابی به سعادت هم، تمسک به سنّت به معنای قوانین فردی، خانوادگی، اجتماعی و حکومتی است. به این منظور، وظیفه حاکمیت آن است که با جاری ساختن قانون در سطح اجتماع و سوق مردم به سوی تطابق رفتارهایشان با این مقررات، زمینه رشد و تعالی بشر و دستیابی به سعادت مادی و سعادت عقلی ایشان، و در نهایت، کسب خیر اعلی فراهم شود. در این مقاله، ثابت شده که در نگاه مرحوم عامری، قوانین کلی توسط ناموس اعم، یعنی خداوند متعال جعل میشود و قوانین جزیی را حاکم فاضل عادل از این قواعد کلی و در طول اراده شارع استنباط میکند. همچنین، مناط اصلی جعل قوانین، طبیعت اشیاست و اصل اوّلی، بر آن است که قانون هر چیزی، منطبق با طبیعت آن شیء وضع شود؛ هرچند ممکن است در مواردی به دلیل تزاحم ملاکات، این اصل اوّلی بر هم بخورد. علاوه بر این، از منظر محقق عامری، قانون دارای چهار ویژگی اصلی: قابل پیشبینی بودن، ضمانت اجرا داشتن، واحد بودن و حاکم بودن بر همگان، از جمله شخص حاکم است.
از منظر ابوالحسن عامری، غایت زندگی بشر، دستیابی به سعادت، یعنی خیر اعلی و فضیلت و در نهایت، به فعلیت در آمدن قوه نطق اوست. تنها راه دستیابی به سعادت هم، تمسک به سنّت به معنای قوانین فردی، خانوادگی، اجتماعی و حکومتی است. به این منظور، وظیفه حاکمیت آن است که با جاری ساختن قانون در سطح اجتماع و سوق مردم به سوی تطابق رفتارهایشان با این مقررات، زمینه رشد و تعالی بشر و دستیابی به سعادت مادی و سعادت عقلی ایشان، و در نهایت، کسب خیر اعلی فراهم شود. در این مقاله، ثابت شده که در نگاه مرحوم عامری، قوانین کلی توسط ناموس اعم، یعنی خداوند متعال جعل میشود و قوانین جزیی را حاکم فاضل عادل از این قواعد کلی و در طول اراده شارع استنباط میکند. همچنین، مناط اصلی جعل قوانین، طبیعت اشیاست و اصل اوّلی، بر آن است که قانون هر چیزی، منطبق با طبیعت آن شیء وضع شود؛ هرچند ممکن است در مواردی به دلیل تزاحم ملاکات، این اصل اوّلی بر هم بخورد. علاوه بر این، از منظر محقق عامری، قانون دارای چهار ویژگی اصلی: قابل پیشبینی بودن، ضمانت اجرا داشتن، واحد بودن و حاکم بودن بر همگان، از جمله شخص حاکم است.
نظام اندیشه حقوقی ابوالحسن عامری نیشابوری
1/1/1401 12:00:00 AM
فلسفه حقوق زنان در اندیشه ابوالحسن عامری نیشابوری با تأکید بر کتاب «السعادة و الإسعاد فی سیرة الإنسانیة»
نویسنده:
مهدی عطار کاشانی
،
مقاله نشریه: فلسفه حقوق » سال 1402 شماره 1
برترى فرهنگ و تمدّن اسلامى در فلسفه عامرى نیشابورى
نویسنده:
غلامرضا جلالی
،
مقاله نشریه: حوزه » سال 1380 شماره 106-105
امنیت فردى در نظام حقوقى قرآن
نویسنده:
محمد بهرامی
،
مقاله نشریه: پژوهش های قرآنی » سال 1382 شماره 34
موقعیت توبه در نظام حقوقی کیفر تعزیرات
نویسندگان:
حمیدرضا زجاجی
،
محمود مالمیر
،
مقاله نشریه: جستارهای فقهی و اصولی » سال 1398 شماره 100
موقعیت توبه در نظام حقوقی کیفر تعزیرات
نویسندگان:
محمود مالمیر
،
حمیدرضا زجاجی
،
مقاله نشریه: جستارهای فقهی و اصولی » سال 1398 شماره 1
موقعیت توبه در نظام حقوقی کیفر تعزیرات1
نویسندگان:
حمیدرضا زجاجی
،
محمود مالمیر
،
مقاله نشریه: جستارهای فقهی و اصولی » سال 1398 شماره 1