چکیده:
 بررسى و نقد روش تفسیرى ابومسلم اصفهانى است.  ابومسلم محمد بن بحر اصفهانى (254 - 322 ه .ق.( از مفسّران نامور معتزله است. نویسنده، پس از یاد کرد سخنان آقابزرگ تهرانى درباره ابومسلم اصفهانى، یادآور شده است از آنجا که تفسیر ایشان - تفسیر جامع التأویل لمحکم التنزیل - به دست ما نرسیده، جهت تبیین روش تفسیرى ابومسلم از تفاسیر معاصران وى بهره جسته است. سپس به بهره‌ورى مفسّران از تفسیر ابومسلم پرداخته و ملاک‌هاى او را در تفسیر نام برده که عبارتند از: 1. توجه به زوایاى پنهان استعمالات عرب در تفسیر لغات قرآن، 2. توجه به معانى مجازى و استعاره‌اى لغات 3. توجه به ترکیب‌هاى نحوى، 4. استفاده از روش تفسیر قرآن به قرآن، 5. تکیه و اعتماد به عقل و استدلال‌هاى عقلى، 6. اهمیّت دادن به تقدیم و تأخیر، 7. توجّه به مکان، زمان و سبب نزول و 8. دخالت دادن پیش داورى‌ها در تفسیر آیات. در ادامه نگاه مفسّران به سخنان ابومسلم، دیدگاه ابومسلم درباره "نسخ"، دقت‌هاى لغوى و انکار مجاز در قرآن و تفسیر به رأى در نگاه ابومسلم را با استناد به نظرات تفسیرى وى به تفصیل بحث کرده است و در پایان، نیز گزارشى از آثار تفسیرى و مفسّران معاصر ابومسلم آمده است.

دانــلود