تأثیر پراگماتیسم مولد جان دیویی بر فلسفۀ تکنولوژی لری هیکمن

مقاله نشریه: نقد و نظر » سال 1402 شماره 112
چکیده:
لری هیکمن با نگاهی پراگماتیستی به فلسفۀ تکنولوژی وارد شده است. در این مقاله، از نسبت فلسفۀ تکنولوژی هیکمن با پراگماتیسم جان دیویی بحث خواهد شد. هدف این است که نتایج فلسفۀ دیویی در بحث از تکنولوژی مشخص شود. تا پیش از قرائت ارائه‌شده توسط هیکمن، کسی به دیویی به مثابۀ فیلسوف تکنولوژی نمی‌نگریست؛ اما هیکمن بر این باور است که دیویی دارای فلسفۀ تکنولوژی توسعه‌یافته‌ای است که برابر سنتی است که تکنولوژی را خودبسنده و دارای ذاتی بیگانه با انسان تلقی می‌کند. او در بیان تفاوت بین تکنولوژی و تکنیک به عنصر شناخت توجه دارد و تکنولوژی را حاصل مداخلۀ تحقیق نظام‌مند در تکنیک می‌داند. دیویی با طرح مفهوم تکنولوژی طبیعی‌شده، تکنولوژی را به مثابۀ تحقیقی معرفی می‌کند که انسان دربارۀ تکنیک‌های موجود انجام می‌دهد تا سازگاری با محیط خود را افزایش دهد و آن را متناسب با نیازهایش تغییر دهد. تکنولوژی در پراگماتیسم مولد دیویی به موضوعی فلسفی تبدیل می‌شود و فیلسوف می‌تواند با استفاده از شیوه‌ها و ابزارهای فلسفی، درک خود و افراد جامعه‌اش را از نحوهٔ پیوندِ میان وجوه متنوع فرهنگ تکنولوژیک ارتقا دهد و تأثیر معناداری بر جهان تکنولوژیکِ در حال تغییر داشته باشد. هیکمن ادعا دارد فلسفۀ دیویی می‌تواند بدون گرفتارشدن به نظام‌های کل‌نگر و فراتر از تحلیل زبان، فرهنگ تکنولوژیک را با ارزش‌های دموکراسی آشتی دهد. با این حال، تعریف دیویی از تکنولوژی، آن را به مفهومی کانونی و عام تبدیل می‌کند و در نقد او بر واقع‌گرایی، نشانه‌هایی از ظهور دوبارۀ متافیزیک کل‌نگر به چشم می‌آید.

نشست علمی فلسفه تکنولوژی

کرسی و نشست: پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی » مرکز همکاری‌های علمی و بین‌الملل » نشست علمی - 1395

فلسفه اخلاق جان دیویی

نویسنده: اعظم قاسمی ،
کتاب: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی - 1395

تأثیر عوامل غیرمعرفتی بر معرفت در فلسفه فارابی

نویسنده: مهدی عباس زاده ،
مقاله نشریه: پژوهش‌های عقلی نوین » سال 1397 شماره 5

مقابله ترجمه كتاب فلسفه تكنولوژي(mind over mashine)

طرح پژوهشی: انگليسي به فارسي » از تاریخ: 1397/06/19 تا تاریخ: 1397/07/15

مقابله ترجمه كتاب فلسفه تكنولوژي(mind over mishine)

نویسنده: محمد سوري ،
طرح پژوهشی: انگليسي به فارسي » از تاریخ: 1397/06/19 تا تاریخ: 1397/07/15

شیاری که بر جان می‌نشیند

نویسنده: زینب بخشایش ،
مقاله نشریه: پیام زن » سال 1393 شماره 270

نقدی بر نقد نه طوطی مُقلّد، نه زنبور مُولّد

نویسنده: عبدالله نصری ،
مقاله نشریه: نقد و نظر » سال 1386 شماره 48-47

واکاوی تاثیر مکتب فلسفی مشائی یونانی بر فلسفه اسلامی

مقاله نشریه: نامه ایران و اسلام » سال 1398 دوره 9، شماره 4 (زمستان 1398)

تکنولوژى و دیندارى5

مقاله نشریه: حوزه » سال 1373 شماره 62
دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم - 1397