واکاوی مفهوم «معاشرت به معروف» در آیه 19 سوره نساء و نقش آن در تکالیف حقوقی زوجین

مقاله نشریه: پژوهش های قرآنی » سال 1402 شماره 109
چکیده:
منبع اصلی قاعده معروف «معاشرت به معروف»، امر قرآنیِ «و عاشروهنّ بالمعروف» است. با تحلیل واژگانی «معروف» پی می‌بریم که مراد از امر مذکور، معاشرت به نحو متعارف است، نه حسن معاشرت به‌معنای معاشرت با صفا و صمیمیت. آنچه این برداشت را تأیید می‌کند، تقابلی است که در قرآن میان رفتار به معروف و رفتار ضراری برقرار شده است. نویسندگان قواعد فقه برای ضرار دو تعریف عمده بیان کرده‌اند. برخی آن را به همان معنای ضرر، و برخی دیگر ضرار را به‌معنای ضیق و حرج ترجمه نموده‌اند. نتیجه این استنباط آن است که در زندگی زناشویی، ایجاد ضمانت اجرایی و مسؤولیت حقوقی ترک معاشرت به معروف، مشروط به معاشرت غیرمتعارف یا همان معاشرت ضراری است. در نتیجه، بر خلاف تعریفی که حقوقدانان از حسن معاشرت ارائه نموده‌ و آن را به‌معنای مهربانی و صمیمیت در خانواده دانسته‌اند، به اطلاق خود دارای ضمانت نمی‌باشد؛ مگر اینکه ترک حسن معاشرت به نشوز زوجین یا رفتار ضرری منتهی شود. این پژوهش، با هدف ارائه تعریفی جدید از قاعده معروف، پس از گردآوری منابع به شیوه کتابخانه‌ای، با روش توصیفی، به تحلیل مفهومی داده‌ها پرداخته است.

برای این سند علمی فایلی وجود ندارد

معناشناسی معاشرت معروف مدار در قرآن و مصادیق تفسیری آن

نویسنده: علی مدبر* ،
مقاله نشریه: مطالعات تفسیری » سال 1400 دوره 12، شماره 45 (بهار 1400)

نقد شبهه «تاکید بر خشونت خانگی در آیه 34 سوره نساء»

نویسنده: علی مدبر ،
مقاله نشریه: مطالعات تفسیری » سال 1396 زمستان 1396 شماره32

بررسي فقهي معاشرت به معروف در روابط زن و شوهر

طرح پژوهشی: ماده 1 - پژوهش » از تاریخ: 1394/05/29 تا تاریخ: 1397/10/01

بررسي فقهي معاشرت به معروف در روابط زن و شوهر

طرح پژوهشی: ماده 1 - پژوهش » از تاریخ: 1397/04/20 تا تاریخ: 1399/04/20

واکاوی مراد از «الذِکْر» در آیه 44 سورۀ نحل

مقاله نشریه: پژوهش های قرآنی » سال 1397 شماره 89

واکاوی تفسیر عفاف اخلاقی در آیه 60 سوره نور

نویسنده: مهدی شجریان* ،
مقاله نشریه: پژوهش نامه اخلاق » سال 1402 دوره 16، شماره 59 (بهار 1402)

تواصی به حق و نقش آن در تحقّق جامعه ایمانی (با تأکید بر آیه 3 سوره عصر)

نویسنده: فاطمه مرادی ،
مقاله نشریه: مطالعات علوم قرآن » سال 1401 شماره 3

واکاوی مفهوم عرفان و معنویت و نسبت‌سنجی آن دو

نویسنده: علیرضا کرمانی ،
مقاله نشریه: معنویت پژوهی » سال 1401 شماره 1

ظرفیت سنجی حسن معاشرت به معروف در بازتعریف احکام تمکین و نفقه

مقاله کنفرانس: دومین کنفرانس بین المللی فقه، حقوق و پژوهش های دینی - 1399
دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم - 1397