امکان سنجی پیدایی مکتب فقهی از اندیشه شیخ مؤسس

نویسنده: ،
مقاله نشریه: جستارهای فقهی و اصولی » سال 1401 شماره 3
چکیده:
مکتب­ شناسی، مطالعه ­ای درجه دو و زیر فصلی از فلسفه فقه است که در آن به بازخوانی و تحلیل جریان­های فقهی با نظر به عناصری چون؛ نظام ­وارگی، گرایش، مبانی، روش و نظریه­ ها پرداخته می­شود. به دلیل شیوع مغالطه در مکتب­ انگاری و توسعه این انگاره به اندیشه­ های فقهی مختلف، مطالعة موردیِ هر اندیشه در سطح مکتب را ضروری می­نماید. امکان­ سنجی، مطالعه­ ای زمینه ­ای و ظرفیت ­شناسانه از اندیشه فقهی آیت الله شیخ عبدالکریم حائری با نظر به سنجش میزان تطبیق این عناصر با روشی توصیفی، تبیینی، تاریخی است. در این اندیشه، نظام ­وارگی به معنای تنظیم، پیوند و چینش متفاوت محتوا- اجزاء، تحلیل و نمونه ­ای از آن مشاهده نگردید؛ اما گرایش، مبانی، روش و نظریه­ های اختصاصی به ­دست آمده و احراز گردید. این ویژگی­ ها که ریشه در زمانه و زمینه شکل­ گیری فقه محقق حائری در نجف و سامراء دارد، منجر به احتیاط ­گرایی، عقلانی­ نگری و اعتدال­ محوری شده، نتایج متمایزی را رقم زده است. بر این اساس آیا اندیشه فقهی شیخ مؤسس می­ تواند به منزلۀ مکتب تلقی شود؟ نظرداشت آیت الله بروجردی به این اندیشه فقهی، مرجعیت شاگردان نامی وی در دوره ­های پسین و انتقال این میراث به نسل­های بعد همراه با پدیده انقلاب اسلامی در ایران، زمینه ­ساز شکل­ گیری، نضج و گسترش مکتبی در قم متأخر شده است که دست کم فقه شیخ مؤسس از مهمترین علل پیدایی آن است.

امکان سنجی فقهی ـ اصولی تبعیض در حجیّت خبر

مقاله نشریه: جستارهای فقهی و اصولی » سال 1398 شماره 4

امکان سنجی تحلیل پارادایمی در فلسفه سیاسی فارابی

مقاله نشریه: پژوهش سیاست نظری » سال 1393 بهار و تابستان 1393 شماره15

امکان سنجی معرفت شناختی رابطه قرآن و جامعه‌شناسی

مقاله نشریه: پژوهش های قرآنی » سال 1391 شماره 70

امکان سنجی ضمانت از اعیان خارجی در فقه و حقوق ایران

مقاله نشریه: فقه » سال 1400 دوره 28، شماره 106 (تابستان 1400)

امکان سنجی ضمانت از دین آینده در فقه و حقوق ایران

مقاله نشریه: حقوق اسلامی » سال 1400 دوره 18، شماره 4 (زمستان 1400)

زندگی و اندیشه فقهی-سیاسی علامه شیخ یوسف بحرانی

نویسنده: مهدی قاسمی ،
مقاله نشریه: علوم سیاسی » سال 1378 سال اول - شماره چهارم - بهار 78
دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم - 1397