چکیده:
ایمان حضرت ابوطالب(ع) از مسائل اختلافی میان مسلمانان است. شیعه بر ایمان ایشان اجماع دارد. در منابع اهل‌سنت روایاتی دال برکفر ایشان نقل شده‌است. این روایات به «ضَحْضَاح» معروف هستند. پرسش اصلی این پژوهش اعتبارسنجی روایات ضحضاح است. در پژوهش حاضر با روش توصیفی ـ تحلیلی بر پایه مطالعات کتابخانه‌ای از سه منظر منبع‌شناختی، سند و محتوا به اعتبارسنجی آن روایات پرداخته شده‌است. کهن‌ترین منبع‌ نقل این روایت، صحیح بخاری است و 11 منبع دیگر براساس اعتماد به بخاری، روایت مذکور را نقل کرده‌اند. روایات ضحضاح از 30 طریق روایت شده‌است که در همه این طریق‌ها، راویان ضعیف، کم‌حافظه و مجهول دیده می‌شوند؛ از این‌رو این روایت از منظر سندی فاقد اعتبار است. از نظر محتوایی نیز در این روایات تعارض‌هایی وجود دارد؛ مخالفت متن روایت با استنتاج‌های قرآنی، روایات معصومان:، شواهد تاریخی و آثار ادبی حضرت ابوطالب(ع) این تناقض‌ها را هویدا و ساختگی بودن این روایات را آشکار می‌کند.

دانــلود