رویکردی نظری به مسئله رابطۀ دین و تمدن
نویسنده:
سید رضا مهدی نژاد
،
![سید رضا مهدی نژاد](/Content/img/avatar_scholar.jpg)
مقاله نشریه: اسلام و مطالعات اجتماعی » سال 1401 شماره2(پیاپی38)
چکیده:
مسئله رابطۀ دین و تمدن از جمله موضوعات بنیادینی است که بهرغم اهمیت بسیارآن، چندان که باید با رویکردی نظری بررسی نشده است. نوشتار حاضر درصدد است از منظری تئوریک به این موضوع بپردازد و با روش توصیفی - تحلیلی به این پرسش پاسخ دهد که نوع نگرش به رابطۀ دین و تمدن وگسترۀ آن تابع کدام متغیرهای کلیدی است. بنابر یافتههای این تحقیق، دو متغیر اساسی در این جهت دخیلاند: نخست نوع نگرش به دین و قلمرو آن، و دوم نوع تعریف از تمدن و ابعاد آن. از یکسو،
نوع رویکرد حداکثری یا حداقلی در تعیین قلمرو دین، بهصورت مستقیم در تعیین نسبت آن با تمدن اثرگذار است. از سوی دیگر تعریف تکبعدی یا دوبعدی در تعریف تمدن در تعیین نوع و میزان رابطۀ آن با دین نقش دارد. از تضارب این نگرشها با یکدیگر، سه دیدگاه حداکثری، حداقلی و منفی درباره رابطۀ دین و تمدن به دست میآید که هر کدام از منظری متفاوت این رابطه را تحلیل میکنند.
مسئله رابطۀ دین و تمدن از جمله موضوعات بنیادینی است که بهرغم اهمیت بسیارآن، چندان که باید با رویکردی نظری بررسی نشده است. نوشتار حاضر درصدد است از منظری تئوریک به این موضوع بپردازد و با روش توصیفی - تحلیلی به این پرسش پاسخ دهد که نوع نگرش به رابطۀ دین و تمدن وگسترۀ آن تابع کدام متغیرهای کلیدی است. بنابر یافتههای این تحقیق، دو متغیر اساسی در این جهت دخیلاند: نخست نوع نگرش به دین و قلمرو آن، و دوم نوع تعریف از تمدن و ابعاد آن. از یکسو،
نوع رویکرد حداکثری یا حداقلی در تعیین قلمرو دین، بهصورت مستقیم در تعیین نسبت آن با تمدن اثرگذار است. از سوی دیگر تعریف تکبعدی یا دوبعدی در تعریف تمدن در تعیین نوع و میزان رابطۀ آن با دین نقش دارد. از تضارب این نگرشها با یکدیگر، سه دیدگاه حداکثری، حداقلی و منفی درباره رابطۀ دین و تمدن به دست میآید که هر کدام از منظری متفاوت این رابطه را تحلیل میکنند.
رویکردی نظری به مسئله رابطۀ دین و تمدن
1/1/1401 12:00:00 AM
رویکردی الهیاتی به نسبت دین وفرهنگ
نویسنده:
سید حسین شرف الدین
،
مقاله نشریه: اسلام و مطالعات اجتماعی » سال 1400 شماره3(پیاپی35)
کاوشهای نظری در الهیات و تمدن
نويسنده:
حبیبالله بابایی
، ويراستار:
محمدباقر انصاری
،
کتاب: پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی - 1393
دین و مسئله تجدّد و سنّت
نویسنده:
آملى عبدالله جوادى
،
مقاله نشریه: پاسدار اسلام » سال 1382 شماره 260
دین و مسئله تجدّد و سنّت
نویسنده:
آملى عبدالله جوادى
،
مقاله نشریه: پاسدار اسلام » سال 1382 شماره 20
جستاری نظری در باب تمدن
نویسندگان:
محمدتقی کرمیقهی
،
حبیبالله بابایی
،
احمد رهدار
،
رضا خراسانی
، ويراستار:
سیدعلیرضا صالحی
،
کتاب: پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی - 1388