چکیده:
بنابر آنچه گفته آمد، سخن گفتن از موضع واحدى درباره مسأله دموکراسى که بین
همه حرکت‏هاى سیاسى اسلامى معاصر مشترک باشد، بسیار دشوار است. مواضع، بسیار
متعدد است و گاه به حد تناقض و تضاد مى‏رسد؛ زیرا گفتمان دموکراسى و تکثر و حقوق
بشر به تازگى در عرصه فکرى عربى / اسلامى، راه یافته است. واکنش‏هاى مثبتى را
مى‏بینم که با تحولات و تغییرات سریع در جهان تعامل برقرار مى‏کند و به جهانى شدن
نزدیک مى‏شود. این تحولات، وجه دیگرى هم دارد و آن، افزایش انتظارات و توقعات
است و در پى آن، جنبش‏هاى اسلامى سیاسى خود را به عنوان فرشته نجات مطرح نموده
و هیچ‏گاه در موضع رد و انکار قرار نمى‏گیرند. نظریه پردازان اسلامى در هر وضعیتى که
هستند، با مقایسه نظریات خویش با وضع موجود از برترى الگوى اسلام سخن مى‏گویند.
مثلاً محمد غزالى مى‏گوید؛ لطیف‏ترین دستاوردهاى غرب در تمدن انسانى یا روش
حکومتى‏اش، از آنچه که خلافت راشده در بیش از 14 قرن پیش تحقق بخشیده‏اند، فراتر
و برتر نیست.

دانــلود