چکیده:
اندیشه­ها در بستر مسائل سیاسی و اجتماعی شکل می­گیرند. سده­های نخستین اسلامی و مشکلات سیاسی فراوان آنها زمینه­ساز پیدایش اندیشه­هایی بود که با دغدغة حفظ سنت پیامبر6 در عرصه­های مختلف سیاسی و فرهنگی جلوه­گر شد. احمد بن حنبل (241 ق) را می­توان یکی از صاحبان چنین اندیشه­ای در آن دوران شمرد. در این مقاله سعی خواهد شد تا با روش درک منطق درونی نظریه سیاسی که الگویی برای شناخت نظریه سیاسی است و با رویکردی تاریخی نظریه احمد بن حنبل درباره حاکمیت جائر بررسی شود. براساس روند پیشنهادی اسپریگنز، ابتدا اوضاع سیاسی – اجتماعی و بحران­های قرون دوم و سوم هجری را مورد بررسی قرار می­گیرد و در ادامه علل اصلی بحران­ها و تأثیر آنها در ایجاد اندیشه­های احمد در قالب مؤلفه­هایی چون درگیری­های سیاسی، مناقشه­های فکری، جهت دهی خاص به روایت­ها و احادیث، مناقشه­های کلامی و سرانجام اقتداری شدن فقه سیاسی دنبال می­شود. مهم­ترین نتیجة این عوامل، بروز اندیشه­ای برای حفظ حاکمیت جائر و حمایت از قدرت­های سیاسی بوده است.

دانــلود