واکاوی تاریخ‌نگاری بدلیسی؛ با تأکید بر دفتر چهارم هشت‌بهشت

مقاله نشریه: تاریخ اسلام » سال 1397 تابستان 97 - مسلسل 74
چکیده:
در دوره­ حکومت بایزید دوم (حک: 918ـ886ق)، سنّت تاریخ­نگاری دودمانی جامعی در قلمرو آل­عثمان پایه­گذاری شد. حکیم­الدین ادریس‌بن‌حسام­الدین علی بدلیسی حنفی (م926ق) با نگارش هشت بهشت، یکی از نخستین آثار را در این سبک پدید آورد. وی تلاش کرد با ثبت تاریخ زندگانی سلاطین عثمانی از ابتدا تا محمد فاتح، شکوه این خاندان را به نمایش گذارد. این پرسش در باره این بازنمایی شایسته طرح است که بدلیسی متأثر از کدام طرح­واره­ها و الگوهای تاریخ­نگارانه، تاریخ آل­عثمان را به رشته تحریر درآورد؟ و در زمانه­ ثبات حکومت عثمانی، چگونه نخستین جنگ­های این خاندان با امیرنشین­های مسلمان آناتولی، و مهم­تر از آن، شکست مخدومان خود را از تیمور، در اوراق هشت ­بهشت روایت و تحلیل کرد؟ این پژوهش قصد دارد با تأکید بر دفتر چهارمِ این کتاب و از طریق فهم روش و بینش مسلط بر تاریخ‌نگاری بدلیسی و الگوهای تاریخ­نگارانه­ او، به این دسته از پرسش‌ها پاسخ دهد. یافته‌های پژوهش، نشانگر آن است که هشت ­بهشت با هدف نمایشی از شوکت حکومت عثمانی، با الگوبرداری از متون تاریخ­نگاری عصر چنگیزی و تیموری، یک تاریخ دودمانی مفصل از خاندان عثمانی را با نثری منشیانه تولید کرده است. بینش بدلیسی در این کتاب، متأثر از طرح­واره­های دینیِ او، به دنبال ایجاد مشروعیت­سازی دینیِ مبتنی بر سنّت غازی­گری سلاطین عثمانی در برابر دشمنان آنان، به‌ویژه امیرنشین­های آناتولی و تیمور است. ازاین‌رو، وی با هدف حاشیه­رانی ننگ شکست از چهره­ مخدومانش، عامل اجتناب‌ناپذیر تقدیر الهی را به عنوان دلیل اصلیِ پیروزی تیمور برجسته کرده است

سقیفه در تاریخ‌نگاری بلاذری با تأکید بر أنساب الأشراف

مقاله نشریه: تاریخ اسلام » سال 1400 شماره 3 - پاییز 1400 - مسلسل 87

واکاوی ادب دعا با تاکید بر لایه‌های آوایی

نویسنده: عباس اقبالی ،
مقاله نشریه: فصلنامه مطالعات ادبی متون اسلامی » سال 1396 شماره 6

واکاوی استعاره های قرآن با تأکید بر دیدگاه علامه طباطبایی

مقاله نشریه: فصلنامه مطالعات ادبی متون اسلامی » سال 1400 شماره 22

واکاوی ادله «جواز یا تحریم ازدواج با زانیه» با تأکید بر قرآن کریم

مقاله نشریه: فقه » سال 1402 شماره 4 (فصل زمستان- پیاپی 116)

واکاوی تأثیر ذبح اسلامی در سلامت غذا با تأکید بر متون دینی

نویسنده: سعید سلیمانی ،
مقاله نشریه: اسلام پژوهان » سال 1401 شماره بیست و یکم- بهار 1401

تاليف كتاب تفسير نوجوان ( پيامهاي آسماني دفتر چهارم )

طرح پژوهشی: قرارداد هاي اعضاي هيئت علمي ومحققين رسمي » از تاریخ: 1397/07/12 تا تاریخ: 1396/12/28

واکاوی حدیث غدیر از منظر سبک‌شناسی با تأکید بر سطح آوایی و تکرار

مقاله نشریه: فصلنامه مطالعات ادبی متون اسلامی » سال 1398 شماره 16

درآمدي بر نظريه رشد اخلاقي با تأكيد بر منابع و متون اسلامي (دفتر سوم رشد اخلاقي)

نویسنده: مصطفي فيض ،
طرح پژوهشی: ماده 1 : پژوهش » از تاریخ: 1392/12/24 تا تاریخ: 1394/08/25
دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم - 1397