بررسی تفویض ولایت از سوی فقیه و لزوم احراز عدالت مدیران

نویسنده: ،
مقاله نشریه: علوم سیاسی » سال 1395 شماره 76 - زمستان 95
چکیده:
مشروعیت مناصب و مسئولیت‏ها در نظام جمهوری اسلامی ایران از ولی‏فقیه جامع‏الشرایط است. بااین‏حال، آیا ولایت از سوی فقیه به کارگزاران تفویض می‌شود و مدیریت‌ها ولایی می‌شوند یا خیر؟ دراین‏میان، دو فرض اساسی وجود دارد: اول آنکه، ولایت از سوی فقیه تفویض می‌شود و مدیریت‌ها از جنس ولایت هستند. این فرض عمدتاً بر این مبتنی است که مسئولیت‌ها، امانت‏های الهی‌اند که باید به اهلش واگذار شوند و شرایط اهلیت، لزوم عدالت و تقواست و عدالت در فقه، ملازم با ولایت است. پس مسئولیت‌ها از جنس ولایت‏اند و ولایت از فقیه به مدیران تفویض می‌شود. لیکن ملازمه‏ای میان لزوم تقوا و عدالت و ثبوت ولایت وجود ندارد و امانت بودن با ثبوت ولایت ملازمه‏ای نداشته، مدیریت‌ها ولایی نیستند و عدالت نیز شرط تصدی آنها نیست. در قانون اساسی نیز احراز عدالت و تقوا در مدیران ـ جز رئیس‏جمهور ـ شرط نیست. در نتیجه، فرض تفویض ولایت، منتفی است. در فرض دوم، ولایت ویژة ولی‏فقیه است و وی از طریق کارگزاران، اعمال ولایت می‌کند و ولایت به مدیران تفویض نمی‌شود. برخی فقها بر نفی ولایت اداری تصریح کرده‌اند؛ ضمن آنکه تفویض ولایت و تسری آن به همه مدیران، تالی‏فاسدی دارد که التزام به آن صحیح نخواهد بود. روش تحقیق کتابخانه‏ای و تحلیلی است.

اعمال ولایت از سوی ولی فقیه

مقاله نشریه: پاسدار اسلام » سال 1367 شماره 82

ولایت فقیه از منظر مدنی

مقاله نشریه: حوزه » سال 1400 14-15

بررسی تطبیقی نظریه های ولایت فقیه

نویسنده: شریف لک زایی ،
کتاب: پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی - 1385

حسبه و ولایت فقیه

مقاله نشریه: حوزه » سال 1377 شماره 86-85

ولایت فقیه و اعلمیت

نویسنده: علی اکبر ذاکری ،
مقاله نشریه: حوزه » سال 1377 شماره 86-85

ولایت فقیه ، از دیدگاه شیخ انصارى

مقاله نشریه: فقه » سال 1373 شماره 1

ولایت فقیه از دیدگاه شهید ثالث

مقاله نشریه: حوزه » سال 1372 شماره 57-56

ولایت فقیه از نگاه شهید مطهرى

مقاله نشریه: فقه » سال 1383 شماره 39

ولایت فقیه از دیدگاه علامه مجلسى

مقاله نشریه: علوم سیاسی » سال 1380 سال چهارم - شماره چهاردهم - تابستان 80
دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم - 1397