چکیده:
مسئله اصلی مقاله حاضر، تبیین فرآیند گذار از زمین‌داری، بررسی علل و عوامل، شرایط راهبردی و پی‌آمدهای این پدیده در اقتصاد سیاسی ایران از نهضت تنباکو تا اصلاحات ارضی است. رویکرد تحلیلی این مقاله، کیفی است و از داده­های آرشیو اسناد و منابع کتاب‌خانه­ای، بر اساس نمونه­گیری هدف‌مند بهره می‌برد. تجزیه و تحلیل داده­ها نیز با استفاده از روش تئوری زمینه­ای صورت گرفته است. یافته­های مقاله نشان می‌دهد از اواسط عصر قاجار (1304-1175) الگوی کهن نظام زمین‌داری، دست‌خوش تغییر و تحول گردیده است. تغییر نظام زمین‌داری (بزرگ مالکی) به مالکیت زمین (خرده مالکی) سبب تثبیت مالکیت خصوصی زمین شده است و این امر منجر به خلع مالکیت دولت و توزیع قدرت حکومت مرکزی در کانون­های پراکنده روستایی گردیده است. این فرآیند که همسو با تحولات رشد و توسعه در ایران، شکل گرفته است، می‌تواند در گروه عوامل مؤثر در وقوع انقلاب اسلامی قرار گیرد

دانــلود