چکیده:
اجتهاد و افتا در تاریخ فقه شیعه همواره به‌صورت فردی انجام می‌گرفته است. در این مقاله، «حجیت و اعتبار اجتهاد و افتای گروهی» و «جواز تقلید از شورای فقهی» موردبحث قرار گرفته است. ازنظرِ موضوعی، اجتهاد و افتا به‌عنوان عملیاتی تخصصی موردنظر است که به‌صورت گروهی انجام می‌گیرد. بررسی ادلۀ حجیت فتوا و لزوم تقلید از مجتهد به‌ویژه سیرۀ عُقلا به‌عنوان مهم‌ترین دلیل، نشان می‌دهد که ملاک حجیت، هم در اجتهاد و فتوای فردی هست و هم در اجتهاد و فتوای گروهی؛ چنان‌که دلایل لزوم تقلید از مجتهد، هم اثبات‌کنندۀ تقلید از فرد است و هم تقلید از شورا. بررسی معیارهای متعدد حجیت «سیرۀ عُقلا در رجوع جاهل به عالم» نیز نشانگر آن است که «دستیابی به واقع یا حجت عُقلایی» مهم‌ترین معیار شمرده می‌شود. تحقق این معیار در «اجتهاد و فتوای شورایی» به‌مراتب بیش از «اجتهاد و فتوای فردی» است.

دانــلود