آسیب‌شناسی انگاره وجوب همگانی امر به‌معروف و نهی از منکر
نویسنده:
عبدالحسین رضاییراد
،
عبدالحسین رضاییراد
،
مقاله نشریه: اسلام و مطالعات اجتماعی » سال 1398 شماره 4 (پیاپی 24)
کلیدواژه:
امر به‌معروف
،
enjoining what is right
،
الأمر بالمعروف والنهى عن المنکر
،
forbidding evil
،
الرؤیة العامیة والسطحیة
،
نهی از منکر
،
populism
،
عوام‌زدگی
،
إخلال النظام
،
اختلال نظام
،
system disruption
چکیده:
«کنترل اجتماعی» و «نظارت اجتماعی» از ضرورت‌های هر جامعه برای حفظ انسجام جامعه و محافظت از هنجارهای اجتماعی است که در تعالیم دینی نیز تحت عنوان «امر به‌معروف» و «نهی از منکر» مورد پذیرش و تاکید قرار گرفته است و در فقه اسلامی به‌عنوان واجب کفایی مورد پذیرش بسیاری از محققان و عالمان قرار گرفته است؛ با این وجود، بسیاری از محققان کوشیده‌اند برخی از مراحل این دو فریضه را وظیفه‌ای همگانی مطرح کنند و عموم مردم را موظف به انجام آن نمایند.
این مقاله بدون ورود به ادله‌ی فقهی، می‌کوشد با نگاهی به شواهد تاریخی و تجربیات اجرای این دو فریضه، پیامدهای اجتماعی همگانی‌شدن آن‌ها را در سه عنوان زیر بررسی نماید:
1. شیوع سطحی‌نگری و عوام‌زدگی 2. بی‌نظمی و اختلال نظام 3. محدد‌‌شدن دایره‌ی تاثیر.
«کنترل اجتماعی» و «نظارت اجتماعی» از ضرورت‌های هر جامعه برای حفظ انسجام جامعه و محافظت از هنجارهای اجتماعی است که در تعالیم دینی نیز تحت عنوان «امر به‌معروف» و «نهی از منکر» مورد پذیرش و تاکید قرار گرفته است و در فقه اسلامی به‌عنوان واجب کفایی مورد پذیرش بسیاری از محققان و عالمان قرار گرفته است؛ با این وجود، بسیاری از محققان کوشیده‌اند برخی از مراحل این دو فریضه را وظیفه‌ای همگانی مطرح کنند و عموم مردم را موظف به انجام آن نمایند.
این مقاله بدون ورود به ادله‌ی فقهی، می‌کوشد با نگاهی به شواهد تاریخی و تجربیات اجرای این دو فریضه، پیامدهای اجتماعی همگانی‌شدن آن‌ها را در سه عنوان زیر بررسی نماید:
1. شیوع سطحی‌نگری و عوام‌زدگی 2. بی‌نظمی و اختلال نظام 3. محدد‌‌شدن دایره‌ی تاثیر.
آسیب‌شناسی انگاره وجوب همگانی امر به‌معروف و نهی از منکر
3/21/2019 12:00:00 AM