مفهوم شناسی توصیفی واژه "حکمت" با تأکید بر شبکه معنایی در قرآن کریم و روایات معصومین (ع)

نویسنده: ،
مقاله نشریه: فصلنامه مطالعات ادبی متون اسلامی » سال 1397 شماره 9
چکیده:
چکیده
قرآن کریم؛کتاب آسمانی مسلمانان نیاز به تدبر دارد و مسلماً صاحبان خرد، بیشترین سهم را در این بهره گیری دارند. لغت یونانی فیلوزوفیا در متون منطقی قدیمی که از یونانی به عربی ترجمه شده، به لفظ حکمت برگردانیده شده و عرب زبانان، لغت فلسفه را نیز مرادف حکمت به کار برده اند. شناخت اشیاء را به بهترین نحو، حکمت می نامند. رویکرد اصلی بحث معناشناسی واژه حکمت، پی بردن به ابعاد گوناگون کلمات همنشین، جانشین و... است تا از این طریق درک بهتری از واژه حکمت درآیات قرآنی حاصل آید و بلاغت مفهوم حکمت را به خوبی دریابند. برآیند مهم در این رهاورد، تحلیل واژگانی است که در تلاقی با کلمه حکمت بکار رفته اند. چنانچه معناشناسی واژه حکمت شامل سه بعد کلمات هم نشین، کلمات جانشین، و کلمات متضاد است. مفاهیمی وجود دارد که در آیات به همراه این کلمه ذکر شده اند، می توان از این راه شناخت جامع تری از واژة حکمت به دست آورد. کلماتی مانند خیر کثیر، شکر و افعالی مانند ایتاء، تعلیم و ... . کلمات جانشین به واژگانی اطلاق می شود که سبکی مشابه حکمت را داشته باشند، مانند عقل، ذی حجر، لبّ و فکر. واژه ای که دقیقاً متضاد حکمت می باشد، جهل است که شناخت جهالت، تأثیری شگرف در دستیابی به مقدمات حکمت دارد. روش اساسی دراین جستار بر مبنای توصیفی و تحلیلی قرار گرفته است.

معناشناسی وحی در قرآن و روایات تفسیری با تاکید بر حوزه‌های معنایی

پدیدآور: سبحان مروجی ، استاد مشاور: شعبان نصرتی ، استاد راهنما: محمد تقی سبحانی ،
پایان‌نامه: سایر - دانشکده علوم حدیث - 1393 - [کارشناسی ارشد]

شبکه معنایی ریشه "سجد" در کاربردهای قرآن کریم

مقاله نشریه: پژوهشنامه تفسیر و زبان قرآن » سال 1400 دوره 9، شماره 2 (بهار و تابستان 1400)

مفهوم شناسی حکمت در کتاب و سنت ( با تأکید بر آراء فلاسفه مسلمان)

نویسنده: سیدعلی طالبی ، استاد راهنما: محمدمهدی گرجیان ، استاد مشاور 1: علیرضا قائمی نیا ،
پایان‌نامه: باقرالعلوم(ع) - 1386 - [کارشناسی ارشد ناپیوسته]

نشانه شناسی واژه النار در قرآن کریم

مقاله نشریه: فصلنامه مطالعات ادبی متون اسلامی » سال 1396 شماره 5

معناشناسی علم در قرآن با تاکید بر حوزه های معنایی

استاد راهنما: هادی صادقی ، استاد مشاور: محمد تقی سبحانی ، دانشجو: شعبان نصرتی ،
پایان‌نامه: سایر - دانشکده علوم حدیث - 1390 - [کارشناسی ارشد]

بررسی معناشناسی با هم‌آیی واژۀ «مثقال» در قرآن کریم

مقاله نشریه: فصلنامه مطالعات ادبی متون اسلامی » سال 1400 شماره 24
دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم - 1397