اقدامِ غیر در قتل مهدورالدم در موارد مختصّ به حاکم در مذاهب خمسه با نگاهی به عملکرد مقنن در قانون مجازات اسلامی 1392

نویسندگان:

مقاله نشریه: جستارهای فقهی و اصولی » سال 1399 شماره 3

کلیدواژه: مهدورالدم ، محارب ، کافر حربی ، باغی ، سابّ النبی ، مذاهب خمسه

چکیده:
مهدورالدم از مباحث فقهی است که تطوّر بحث درباره آن، در مذاهب اسلامی متفاوت است. فقهای اهل سنت، موارد اجرای حکم قتل مهدورالدمِ مختصِّ به حاکم را، تنها کافر حربی، باغی و محارب میدانند و در مورد قتل کافر حربی و باغی به دست غیر حاکم، قصاص را ثابت ندانسته و تنها در خصوص حدود، قائل به اجرای آن به دست حاکم هستند و در غیر اینصورت، قصاص و دیه ثابت است. فقهای امامیه دامنۀ این اختصاص را علاوه بر مواردِ مورد نظر فقهای اهل سنت، به مسئله عامل منکر، سابّ النبی و ائمه، مدعی نبوت و فجور اهل ذمّه توسعه دادهاند و اکثر فقهای امامیه در تمامی موارد، به‌جز ساب النبی و ائمه، قتل افراد فوق الذکر را بدون اذن امام جایز ندانسته و فرد خاطی را گناهکار و مستحق تعزیر دانسته اند. قانونگذار نیز در مادۀ 302 و 303 ق.م.ا. 1392 از نظریه مذکور تبعیت نموده و علاوه بر ثبوت دیه، تعزیر را در صورت عدم اجازه دادگاه مقرر کرده است.

دانــلود

اسناد مشابه

سامانه مدیریت دانش کتابخانه‌ای

اقدامِ غیر در قتل مهدورالدم در موارد مختصّ به حاکم در مذاهب خمسه با نگاهی به عملکرد مقنن در قانون مجازات اسلامی 1392

بررسی فقهی پدیدۀ شرخری با نگاهی به قانون مجازات اسلامی ایران

نگاهی انتقادی به تعریف دامیه در فقه و قانون مجازات اسلامی با رویکردی هم‌گرایانه با اصل کیفیت قانون

بازخوانی ادله حد قتل برای مرد غیر مسلمان به واسطه زنا با زن مسلمان «نقد فقهی بند پ ماده 224 قانون مجازات اسلامی»

تعارض استصحاب و قاعدۀ درء در فقه جزایی و قانون مجازات اسلامی مصوب 1392

لزوم رعایت ترتیب در اجرای مجازات محارب (نقد و پیشنهاد اصلاح مادۀ 283 قانون مجازات اسلامی مصوب 1392)

مطالعه تطبیقی مجازات سرقت در فق مذاهب اسلامی

واکاوی مجازاتهای تکمیلی در حدود و قصاص در قانون مجازات مصوب سال 1392

درنگی فقهی در مادۀ ۶۶۵ قانون مجازات اسلامی

درنگی فقهی در ماده 665 قانون مجازات اسلامی

گاهى به قانون تغلیظ در قتل هاى در حکم شبه عمد