اخلاق و فرا اخلاق

مقاله نشریه: نقد و نظر » سال 1378 شماره 20-19
چکیده:
اخلاق و فرا اخلاق (2) ethics [اخلاق] چیست؟ نخست آن‏که، نظامهایى از ارزشها و عادات که در زندگى گروههاى خاصى از انسانها تحقق یافته‏اند به عنوان ethics [اخلاق] این گروهها، توصیف مى‏گردد. ممکن است فلاسفه به تنظیم و تدوین این نظامها بپردازند، ولى معمولا این کار، کار مردم‏شناسى به شمار مى‏آید.
دوم آن‏که، این واژه براى اشاره به یک نظام خاص از این نظامها، [یعنى] morality [اخلاقیات] به کار مى‏رود که مفاهیمى نظیر درستى و نادرستى، گناهکارى و شرمسارى و جز آن را دربر مى‏گیرد.
یکى از سؤالات اصلى در اینجا عبارت است از این‏که بهترین وجه براى توصیف این نظام چیست; آیا نظام اخلاقى نظامى است‏با کارکردى معین، همچون ممکن ساختن تعاون در میان افراد، یا این‏که باید متضمن احساسات خاصى چون احساسات ناظر به سرزنش باشد؟
سوم آن‏که ethics ] »در محدوده خود این نظام اخلاقى، مى‏تواند اشاره‏اى باشد به اصول اخلاقى بالفعل: صچرا شما این کتاب را برگرداندید؟ش ص[چون] تنها کار اخلاقى‏اى که مى‏شد در آن شرایط انجام داد، همین بود.ش
سرانجام [آن‏که،] ethics حوزه‏اى از فلسفه است که به پژوهش پیرامون ethics به معانى مذکور آن مى‏پردازد.
یادآورى این نکته مهم است که اخلاق فلسفى، مستقل از حوزه‏هاى دیگر فلسفه نیست; پاسخگویى به بسیارى از سؤالات اخلاقى متوقف است‏بر پاسخگویى به سؤالاتى در حوزه مابعدالطبیعه و دیگر حوزه‏ها.
افزون بر این، فیلسوفان به ایجاد پیوندهایى میان خود حیطه اخلاقى زندگى و حیطه‏هاى دیگر [زندگى] پرداخته‏اند.
بعضى از فیلسوفان به دلایل فلسفى، در این باره تردید داشته‏اند که آیا فلسفه به هر طریق بهترین رهیافت‏به ethics را فراهم مى‏سازد یا نه. و حتى آنهایى که معتقدند فلسفه در این رهیافت، سهمى دارد، ممکن است‏بگویند که توجیه اخلاقى باید به اعتقادات مبتنى بر فهم عرفى یا اسوه‏هاى مربوط به حیات واقعى که بیرون از فلسفه است، اشاره نماید.

پیگیری و نقد فرا ـ اخلاق سینوی در آراء محقق اصفهانی و علامه طباطبایی

نویسنده: محمود مروارید ،
مقاله نشریه: اخلاق (مطالعات اخلاق کاربردی) » سال 1386 9.10

انسان؛ موجودی فرا اندیش

نویسنده: احمد ترابی ،
مقاله نشریه: پژوهش های قرآنی » سال 1377 15-16

حوزه انقلابی و مسئولیت های ملی و فرا ملی

مقاله نشریه: حوزه » سال 1397 شماره 2

لوازم کلامی آراء فرا ـ اخلاقی ابن‌سینا

نویسنده: مصطفی اسکندری ،
مقاله نشریه: اخلاق (مطالعات اخلاق کاربردی) » سال 1386 9.10

جشن تولدهاى من زود فرا مى رسند

نویسنده: احمدی صغرا آقا ،
مقاله نشریه: پیام زن » سال 1381 شماره 121

رویکردهای فرا بشری در کتاب‌های دلائل نبوی

مقاله نشریه: سیره پژوهی اهل بیت (علیهم السلام) رویکرد تمدنی » سال 1399 شماره 11

اخلاق دینی و اخلاق سکولار

مقاله نشریه: اخلاق (مطالعات اخلاق کاربردی) » سال 1391 شماره 27
دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم - 1397