نقش شیعیان در تدوین منابع جغرافیایی

نویسنده: ،
مقاله نشریه: تاریخ اسلام » سال 1397 بهار 97 - مسلسل 73
چکیده:
شیعیان، همپای تحولات علمی جهان اسلام در قرن سوم هجری، به‌خصوص نهضت ترجمه، با تکیه بر عقل­گرایی ویژه شیعی، ضمن پایبندی به مبانی فکری خود، از دانش‌های وارداتی استقبال کردند و به علوم کاربردی از جمله جغرافیا روی خوش نشان دادند. در این مقاله، با استفاده از منابع رجالی شیعی و غیرشیعی، زندگی‌نامه­ها و تألیفات جغرافیایی و تاریخ‌های محلی موجود، اَشکال و حوزه­های مختلف مطالعات جغرافیایی دانشمندان شیعی، تا قرن ششم هجری با روش تحلیلی ـ وصفی مورد بررسی قرار گرفته است. یافته­های این پژوهش نشان می­دهد که با وجود از بین رفتن بسیاری از جغرافیانگاشته­های شیعی در گذر ایام به علل مختلف، سهم آنان در تدوین منابع جغرافیایی چشمگیر بوده است. شیعیان با اینکه اغلب در شهرها و مناطق خاصی تمرکز داشتند، در مطالعات و تألیفات جغرافیایی خود همانند نویسندگان اهل‌سنّت، توجه ویژه­ای به جغرافیای جزیرة­العرب نشان دادند و به تدوین منابعی درباره قبایل عرب و مساکن آنان و نیز پدیده­های طبیعی آنجا پرداختند. شیعیان همچنین، آثاری در زمینه معرفی شهرها و مناطق شیعه­نشین، به­ویژه شهرهای: عراق، مناطق دارای جنبه زیارتگاهی، شهرهای مأمن و یا مدفن سادات و علویان و در ججمی کمتر، آثاری در زمینه جغرافیای طبیعی و جغرافیای نجومی و انسانی پدید آوردند

نقش شیعیان در صحابه نگاری

کرسی و نشست: پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی » مرکز همکاری‌های علمی و بین‌الملل » کرسی نقد - 1394

نقش شیعیان در انساب‌نگاری سده هشتم هجری

نویسنده: بهمن زینلی ،
مقاله نشریه: تاریخ اسلام » سال 1397 بهار 97 - مسلسل 73

نقش شیعیان فاطمى در جنگ هاى صلیبى

مقاله نشریه: تاریخ اسلام » سال 1380 شماره 1 - بهار - مسلسل 5

نقش «فرهنگ قرآن» در تدوین پایان نامه‌ها

مقاله نشریه: پژوهش های قرآنی » سال 1386 51-52

نقش اجتهاد در تدوین علوم انسانی اسلامی

نویسنده: حسن معلمی ،
مقاله نشریه: انسان پژوهی دینی » سال 1389 بهار و تابستان 1389  شماره23

بررسی علل پراکندگی جغرافیایی شیعیان در حوزه غرب جهان اسلام از قرن دوم تا دهم

نویسنده: مهدی رفیعا ، استاد راهنما: حسین ایزدی ، استاد مشاور 1: محسن الویری ،
پایان‌نامه: باقرالعلوم(ع) - - [کارشناسی ارشد ناپیوسته]

تدوین مدل مفهومی مرکزیت بخشی نابهنجار به خود در منابع اسلامی

مقاله نشریه: مطالعات اسلام و روان شناسی » سال 1401 دوره 16، شماره 30 (بهار و تابستان 1401)

نقش والدین در تربیت جنسی فرزندان در منابع اسلامی

مقاله نشریه: اسلام پژوهان » سال 1402 شماره بیست و پنجم - بهار 1402
دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم - 1397