واکاوی واژه‌پژوهی آیات قرآن در روایات تفسیری امام رضا (علیه السلام) بر اساس روش تحلیل متن

مقاله نشریه: پژوهش های قرآنی » سال 1401 شماره 103
چکیده:
یکی از شروط لازم براى فهم مفاد هر کلامى، ازجمله قرآن کریم، آگاهى از معانى کلمات آن است، ازاین‌رو بر مفسر کلام وحی لازم است با بهره‌گیری از روش درست، مفاهیم واژه‌های آن را به‌دست آورد؛ چرا که توجه دقیق به ویژگی‌هاى مفهومى هر واژه قرآنى، نقش کلیدی در تفسیر درست آیات دارد. بخشی از میراث تفسیری اهل بیت (علیهم السلام) به این بخش اختصاص دارد که با مطالعه آن می‌توان روش درست معناشناسی واژگان قرآن را به‌دست آورد. این نگاشته با استفاده از روش تحلیل متن‌ و متن‌پژوهی، به بررسی واژه‌پژوهی در روایات تفسیری امام رضا (علیه السلام) پرداخته و به این نتیجه رسیده است که امام در واژه‌کاویِ آیات قرآن، مؤلفه‌های «تبیین معنای ظاهری مفردات»، «تبیین نکات و اغراض بلاغی کلمات آیات»، «بیان نکات صرفی- نحویِ معنامحور»، «توجه به قرائت‌های مختلف»، «توجه به بافت و سیاق» و «فرهنگ‌محوری» را مدّ نظر قرار داده‌اند. بنا بر یافته‌های پژوهش، امام (علیه السلام) در تبیین مفردات، هم به واژگان‌کاوی لغوی و هم به مفردات‌پژوهی قرآنی توجه داشته است. در روایات تفسیری ایشان، «توجه به معنای مجازی واژه و توسعه معنایی»، «گفتمان‌نگری در تبیین واژه» و «اشاره به عدم ترادف» نیز دیده می‌شود که حضرت همه اینها را با محوریتِ پاسخ به شبهاتِ وارده و تبیین باورهای کلامی درست برای مخاطبان مدّ نظر قرار داده‌اند.
 

برای این سند علمی فایلی وجود ندارد

امام رضا علیه السلام:

مقاله نشریه: پیام زن » سال 1402 355-مهر 1402

تفسیر قرآن در کلام امام رضا علیه السلام

نویسنده: عباس کوثری ،
مقاله نشریه: فرهنگ کوثر » سال 1385 سال 1385 - شماره 67

ولادت امام رضا علیه السلام

مقاله نشریه: پاسدار اسلام » سال 1368 شماره 90

سیره امام رضا علیه السّلام

مقاله نشریه: پاسدار اسلام » سال 1368 شماره 94

روش تفسیر متن بر اساس نظام اقتضائات

نویسنده: مهدی برزگر ،
مقاله نشریه: فقه » سال 1391 شماره 72

امام رضا علیه السلام در منابع اهل سنت

مقاله نشریه: تبلیغ و تقریب » سال 1402 شماره 2

مدیریت از دیدگاه امام رضا علیه السلام

مقاله نشریه: پیام زن » سال 1378 شماره 92

امام رضا علیه السلام برترین الگوی زندگی

مقاله نشریه: پاسدار اسلام » سال 1373 شماره 149

مدیریت از دیدگاه امام رضا علیه السلام

مقاله نشریه: پاسدار اسلام » سال 1387 شماره 10
دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم - 1397