بازنمایی دال‌های کنش سیاسی در معنویت انقلابی؛ بررسی موردی مطالعات معنویت در گفتمان انقلاب اسلامی

نویسنده: ،
مقاله نشریه: علوم سیاسی » سال 1398 شماره 87 - پاییز 98
چکیده:
هدف پژوهش حاضر بررسی میزان انعکاس کنش سیاسی در معنویت مبتنی‌بر گفتمان انقلاب اسلامی است. به‌این‌منظور با شاخص قراردادن تعریف معنویت در بیانیه‌ی گام دوم و تکمیل مولفه‌های آن با کمک سایر بیانات مقام معظم رهبری، چارچوبی نظری برای شناسایی مکتوبات فارسی مطالعات معنویت در گفتمان انقلاب اسلامی ارائه شده است. این مکتوبات به دو بخش قابل تقسیم است: "مکتوبات گفتمان مرکزی" و "مکتوبات نقد جریان‌های رقیب".  نحوه‌ی بازنمایی دال‌های زبانی حاکی از کنش سیاسی در این مکتوبات نیز بررسی شده است. این دال‌های زبانی در مطالعات معنویت به زبان فارسی که حول تعریف معنویت در گفتمان انقلاب اسلامی و مفهوم‌سازی‌های این گفتمان حول شاخصه‌های "معنویت انقلابی" شکل گرفته‌اند، حکایت از کنش‌های سیاسی خاصی در معنویت‌گرایی دارند. رئوس این کنش‌ها در وجه فعال (کنشی) آن عبارتند از: استکبار‌ستیزی، عدالت‌خواهی، شهادت‌طلبی و تمدن‌سازی. دال‌های حاکی از این کنش‌های فعال نیز عبارتند از: معنویت جهادی، تمدن‌ساز، عدالت‌خواه، انقلابی، حماسی، رهایی‌بخش از سلطه، شهادت‌طلبانه و پیشرفت‌گرا. دال‌های زبانی حاکی از کنش‌گری سیاسی منفعل (واکنشی) در ادبیات تولیدشده در نقد گفتمان رقیب نیز عبارتند از: معنویت امریکایی، صهیونیستی، وارداتی، استکباری، نظامی، سرمایه‌دارانه و مصرفی.

مفهوم معنویت در گفتمان انقلاب اسلامی

ارائه دهنده: محمدجواد رودگر ،
کرسی و نشست: پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی » مرکز همکاری‌های علمی و بین‌الملل » نشست علمی - 1394

انقلاب اسلامی و توسعه مطالعات معنویت

ارائه دهنده: محمد عالم زاده نوری ،
کرسی و نشست: پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی » پژوهشکده اخلاق و معنویت » نشست علمی - 1397

اخلاق سیاسی در گفتمان انقلاب اسلامی

نویسنده: محسن مهاجرنیا ،
مقاله نشریه: علوم سیاسی » سال 1395 شماره 70 - تابستان 94

انقلاب اسلامى ؛ انقلابى معنوى

نویسنده: سید رضا زمانی ،
مقاله نشریه: پاسدار اسلام » سال 1387 شماره 11

انقلاب اسلامى در عرصه حرکت‏هاى انقلابى مسلمانان

نویسنده: مرتضى شیرودى ،
مقاله نشریه: پاسدار اسلام » سال 1389 شماره 267

نظریه گفتمان و مطالعات اسلامى

نویسنده: محمدرضا تاجیک ،
مقاله نشریه: علوم سیاسی » سال 1385 شماره سی و پنجم - پاییز 85

بازنمایی گفتمان منزلت در تاریخ بیهقی

مقاله نشریه: تاریخ اسلام » سال 1400 شماره 3 - پاییز 1400 - مسلسل 87

حوزه انقلابی و صدور فرهنگ انقلاب اسلامی

مقاله نشریه: علوم سیاسی » سال 1396 شماره 80 - زمستان 96
دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم - 1397