چکیده:
نویسنده در این مقاله به یکی از مباحث معرفت‏شناسی معرفت دینی در حوزه اجتهاد پرداخته است.
در فهم دین به طور عام و در فهم احکام دین چه علومی دخالت دارند؟ میزان آن چه مقدار است؟ نسبت این علوم با سایر علوم از نظر منطقی چیست؟ اینها مسائلی است که این نوشتار در صدد بررسی آنهاست.
نویسنده با اشاره به دیدگاه سنتی رایج‏حوزه‏های علمیه درباره علوم مورد نیاز علم فقه، سؤالاتی پیشاروی فقیهان گذاشته است، سپس به بررسی مبانی نظریه رقیب دیدگاه رایج پرداخته و نتیجه‏گرفته است آنچه در فهم بخش فقهی دین گفته شود، بسهولت در معرفت‏سایر بخشهای دین قابل تعمیم است.
گفتنی است مقاله حاضر ناظر به نخستین سؤال اقتراح مجله(شماره اول) است. اشاره: چه علومی در فهم دین به طور عام و در فهم احکام دین به طور خاص دخالت دارد؟ تفقه در دین عموما و در فقه خصوصا از چه دانشهایی تغذیه می‏کند و از چه سرچشمه‏هایی سیراب می‏شود؟ سؤالاتی از این دست‏به معرفت‏شناسی معرفت دینی مربوط است و به لحاظ منطقی مقدم بر بسیاری از مسائلی است که در قلمرو معرفت دینی مورد بحث و بررسی قرار می‏گیرد; زیرا پاسخ این سؤال در واقع پیش‏فرض حل آن مسائل است. اما در برداشت رایج و سنتی این مساله در ردیف مسایل فقهی و حداکثر در رتبه مسایل اصولی قلمداد شده و در باب «اجتهاد و تقلید» و باب «قضا» مورد بحث و بررسی قرار می‏گیرد. بررسی این مساله به سبب تاثیر تعیین‏کننده آن در برنامه‏ریزی و سیر تحقیقاتی حوزه‏های علمیه نیز بسی مهم و حیاتی است و به گمان ما یکی از اولین مسایلی است، اگر نگوییم اولین آنهاست، که طلاب علوم دینی باید نسبت‏به آن تصویر روشنی در ذهن خویش داشته باشند تا براساس آن بتوانند مقدمات و مبادی لازم برای فهم دین را تحصیل کنند. این سؤال به سؤالات ریزتر و جزئی‏تری قابل تقسیم است که بخشی از آنها به قرار زیر است:
1. چه علومی در فهم دین دخالت دارند؟
2. میزان دخالت این علوم در فهم دین چقدر است؟
3. نسبت این علوم با سایر علوم از نظر منطقی چیست؟

دانــلود