معانی عدالت در اخلاق اسلامی
نویسنده:
حسین اترک
،
مقاله نشریه: نقد و نظر » سال 1392 شماره 69
چکیده:
یکی از مفاهیم کلیدی که در حوزههای مختلف علوم انسانی از جمله علم اجتماع، سیاست و اخلاق مطرح میشود، «عدالت» است. از این اصطلاح، تعاریف و معانی مختلفی وجود دارد. هدف این پژوهش، بررسی معانی عدالت در اخلاق اسلامی است. برخی از حکمای اسلامی به تبع افلاطون، با ارائه تعریفی نفسانی و روانشناختی از عدالت، آن را به سازگاری و تسالم قوای نفس تعریف کردهاند. عدالت بر اساس این تعریف، فضیلت جامع نفس است که از حصول فضایل سهگانه نفس، یعنی حکمت، شجاعت و عفت پدید میآید. برخی دیگر به تبع ارسطو، عدالت را فضیلت حد وسط بین ظلم و انظلام تعریف کردهاند که به توزیع عادلانه اموال و امکانات بین دیگران مربوط است. برخی نیز عدالت را به فضیلت عقل عملی که از اعتدال آن اعتدال جمیع قوا حاصل میشود تعریف کردهاند. در نهایت، به نظر میرسد تعریف کامل و جامع عدالت، قرار دادن هر چیز در جای مناسب خودش است و تعاریف دیگر عدالت اعم از تعریف روانشناختی، اجتماعی، سیاسی و ... همه در نهایت به این تعریف جامع بازگشت میکنند. در این مقاله به مباحث دیگری حول مفهوم عدالت مانند تعیین رذیلت مقابل عدالت، اندراج انواعی خاص از فضایل تحت عدالت و بساطت و ترکب معنای آن در اخلاق اسلامی نیز پرداخته شده است.
یکی از مفاهیم کلیدی که در حوزههای مختلف علوم انسانی از جمله علم اجتماع، سیاست و اخلاق مطرح میشود، «عدالت» است. از این اصطلاح، تعاریف و معانی مختلفی وجود دارد. هدف این پژوهش، بررسی معانی عدالت در اخلاق اسلامی است. برخی از حکمای اسلامی به تبع افلاطون، با ارائه تعریفی نفسانی و روانشناختی از عدالت، آن را به سازگاری و تسالم قوای نفس تعریف کردهاند. عدالت بر اساس این تعریف، فضیلت جامع نفس است که از حصول فضایل سهگانه نفس، یعنی حکمت، شجاعت و عفت پدید میآید. برخی دیگر به تبع ارسطو، عدالت را فضیلت حد وسط بین ظلم و انظلام تعریف کردهاند که به توزیع عادلانه اموال و امکانات بین دیگران مربوط است. برخی نیز عدالت را به فضیلت عقل عملی که از اعتدال آن اعتدال جمیع قوا حاصل میشود تعریف کردهاند. در نهایت، به نظر میرسد تعریف کامل و جامع عدالت، قرار دادن هر چیز در جای مناسب خودش است و تعاریف دیگر عدالت اعم از تعریف روانشناختی، اجتماعی، سیاسی و ... همه در نهایت به این تعریف جامع بازگشت میکنند. در این مقاله به مباحث دیگری حول مفهوم عدالت مانند تعیین رذیلت مقابل عدالت، اندراج انواعی خاص از فضایل تحت عدالت و بساطت و ترکب معنای آن در اخلاق اسلامی نیز پرداخته شده است.
معانی عدالت در اخلاق اسلامی
3/21/2013 12:00:00 AM
عدالت سیاسی اخلاق محور
نویسنده:
احمد واعظی
،
مقاله کنفرانس: همایش بین المللی عدالت و اخلاق در مکتب اهل بیت (ع) با تاکید بر سیره و آموزه های امام رضا (ع) - 1396
بررسی عدالت در جمهوری اسلامی ایران
ارائه دهنده:
ادریس هانی
،
محمدعلی میرزایی
،
کرسی و نشست: پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی » مرکز همکاریهای علمی و بینالملل » نشست علمی - 1396
نقش عدالت در قانونگذاری در حکومت اسلامی
نویسنده:
حسنعلی علی اکبریان
،
مقاله نشریه: فقه » سال 1395 شماره 87
نقش عدالت در قانونگذاري در حكومت اسلامي
نویسنده:
حسنعلي علي اكبريان
،
طرح پژوهشی: قرارداد هاي اعضاي هيئت علمي ومحققين رسمي » از تاریخ: 1396/03/30 تا تاریخ: 1396/09/30
نقش عدالت در قانونگذاری در حکومت اسلامی
کرسی و نشست: پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی » پژوهشکده فقه و حقوق » نشست علمی - 1397
پیوستگی عدالت و اعتدال در اخلاق سیاسی اسلامی با تاکید بر سیرهی علوی
نویسندگان:
سید کاظم سیدباقری
،
محمود مختاربند
،
مقاله نشریه: علوم سیاسی » سال 1398 شماره 85 - بهار 98
اخلاق اسلامی
نویسندگان:
عظیم نانْجی
،
احسان جباری
،
مقاله نشریه: اخلاق (مطالعات اخلاق کاربردی) » سال 1386 9.10
نقش بندگی در اخلاق اسلامی
پایاننامه: وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه معارف اسلامی قم - 1392 - [کارشناسی ارشد]