چکیده:
تجدد (مدرنیته) چیست که از سه قرن پیش چنین جایگاه بلندى در اندیشه و عمل ما داشته است و اینک محل بازپرسى، طرد و تعریف مجدد قرار دارد؟
اندیشه تجدد، در بلندپروازانه‏ترین روایت آن، پذیرش این است که انسان [هم ارز] همان چیزى است که انجام مى‏دهد; و بر این مبنا باید تناسبى تنگاتنگ میان تولید، که با علم تقویت مى‏شود، فن‏آورى یا دیوان‏سالارى، سازمان‏دهى جامعه، که با قانون قاعده‏مند مى‏شود، و سامان‏دهى به زندگى شخصى، که از سودجویى و البته از میل به رهایى از الزامها جان مایه مى‏گیرد، وجود داشته باشد. اما تناسب یک فرهنگ علمى، یک اجتماع به سامان و افراد آزاد، به جز پیروزى عقل، بر چه چیزى مى‏تواند تکیه کند؟ تنها عقل مى‏تواند تناسبى میان عمل انسان و نظم جهان درافکند; تناسبى که در گذشته، مطلوب بسیارى از اندیشه‏هاى دینى بوده، اما به واسطه غایت‏گرایى خاص ادیان توحیدى متکى بر وحى، فلج گردیده است. این عقل است که به علم و کاربردهاى آن جان مى‏دهد; هم اوست که به تطبیق حیات اجتماعى با حاجات فردى و جمعى فرمان مى‏دهد; و سرانجام اوست که استبداد و خشونت را برمى‏دارد و دولت مبتنى بر حقوق (1) و رقابت آزاد اقتصادى را بر جاى آن مى‏گذارد. به این سان [بنابر ایده مدرنیسم] بشریت، با عمل بر طبق قوانین، به طور همزمان به سوى فراوانى، آزادى و خوشبختى پیش مى‏رود.

دانــلود