چکیده:
نهضت مشروطه، از تحولات مهم تاریخ معاصر ایران است که ابتدا، از سوى عالمان دینى و با شعار »عدالت‏خواهى» بنیان گذارده شد و در ادامه، شعار »مشروطه‏خواهى» به جاى آن نشست. در نهضت یاد شده، جریانِ اجتهادى شیعه با دو برداشت: الگوى »مشروطه» و »مشروعه» فعالیت چشم‏گیرى داشته است. مرجع تقلید جریان مشروطه‏خواه، آخوند خراسانى و نظریه‏پرداز آن، علامه نایینى و مرجع تقلید جریان مشروعه‏خواه، آیت‏الله سیّد محمدکاظم طباطبایى یزدى و نظریه‏پرداز آن، آیت‏الله شیخ فضل‏الله نورى بوده‏اند. سیر تحولات نهضت مشروطه، بویژه پس از اعدام شیخ فضل الله نورى به سمت و سویى رفت که بسیارى از رهبران دینى مشروطه‏خواه، از دیدگاه خود مبنى بر حمایت از مشروطه‏طلبان غیردینى، پشیمان شدند و در این زمان، اقبال عمومى مردم به مرجعیت سیّد یزدى صورت گرفت. شکست نهضت مشروطه باعث شده تا فرایند تحقیق و پژوهش در این خصوص همواره به گونه‏اى پیش رود که از جریان مشروعه دفاع شود و جریان مشروطه به بوته نقد گذاشته شود. این در حالى است که ضمن اذعان بر »حقانیت» دیدگاه مشروعه، بویژه در ظرف تاریخى نهضت مشروطه، به نظر مى‏رسد »اصالت» دیدگاه مشروطه به مثابه یک ملاک و قاعده براى حرکت در تاریخ، بیش‏تر از دیدگاه مشروعه باشد. بررسى تحولات تاریخ معاصر در سده پس از نهضت مشروطه، به خوبى نشان مى‏دهد که کارآمدى دیدگاه مشروطه در این دوره بیش‏تر از کارآمدى دیدگاه مشروعه بوده است.

برای این سند علمی فایلی وجود ندارد