وحدت یا دوگانگی روح و نفس ناطقه انسانی در عقل و نقل
نویسنده:
محمدتقی یوسفی
،
مقاله نشریه: آیین حکمت » سال 1392 تابستان 92 - مسلسل 16
کلیدواژه:
نفس
،
روح
،
نفس انسانی
،
نفس ناطقه
،
روح بخاری
،
روحالحیات
،
روحالعقل
،
روحالحیوان
،
روحالبدن
چکیده:
یکی از موضوعات مربوط به مباحث نفس وحدت یا دوگانگی نفس و روح در فلسفه و متون شریعت است؛ آیا نفس ناطقة انسانی همان روح است که در متن کتاب و سنت از آن یاد میشود یا اینکه این دو غیر از همدیگرند؟ ما در این نوشتار بر آنیم تا ضمن بررسی اصطلاحات نفس و روح در حوزة عقل و نقل شواهدی بر وحدت آنها ارائه کنیم. در روایات، به روح مادی که در بدن انسان است و با فعلیت بدن حاصل میشود، روحالحیات یا روحالحَیَوان اطلاق شده است. بر اساس روایات مذکور، انسان دو نفس یا دو روح دارد: روحی که فعلیت بدن به آن است و بدون آن بدن حیات نباتیاش را نیز از دست میدهد و روحی دیگر که روحالعقل نام دارد که با نفخ آن در کالبد انسان، حیات او شکل میگیرد. از سویی دیگر، به اعتقاد حکما نفس ناطقة انسانی نیز عامل امتیاز انسان از سایر انواع حیوانی و جسمانی است، به گونهای که حیات انسانی با آن شکل میگیرد. از این دو نکته میتوان به خوبی نتیجه گرفت که روح نفخشدة قرآنی که در روایات با نام روحالعقل ذکر میشودهمان است که در فلسفه از آن به نفس ناطقة انسانی یاد میشود.
یکی از موضوعات مربوط به مباحث نفس وحدت یا دوگانگی نفس و روح در فلسفه و متون شریعت است؛ آیا نفس ناطقة انسانی همان روح است که در متن کتاب و سنت از آن یاد میشود یا اینکه این دو غیر از همدیگرند؟ ما در این نوشتار بر آنیم تا ضمن بررسی اصطلاحات نفس و روح در حوزة عقل و نقل شواهدی بر وحدت آنها ارائه کنیم. در روایات، به روح مادی که در بدن انسان است و با فعلیت بدن حاصل میشود، روحالحیات یا روحالحَیَوان اطلاق شده است. بر اساس روایات مذکور، انسان دو نفس یا دو روح دارد: روحی که فعلیت بدن به آن است و بدون آن بدن حیات نباتیاش را نیز از دست میدهد و روحی دیگر که روحالعقل نام دارد که با نفخ آن در کالبد انسان، حیات او شکل میگیرد. از سویی دیگر، به اعتقاد حکما نفس ناطقة انسانی نیز عامل امتیاز انسان از سایر انواع حیوانی و جسمانی است، به گونهای که حیات انسانی با آن شکل میگیرد. از این دو نکته میتوان به خوبی نتیجه گرفت که روح نفخشدة قرآنی که در روایات با نام روحالعقل ذکر میشودهمان است که در فلسفه از آن به نفس ناطقة انسانی یاد میشود.
وحدت یا دوگانگی روح و نفس ناطقه انسانی در عقل و نقل
3/21/2013 12:00:00 AM
وحدت یا دوگانگی روح و نفس ناطقه انسانی در عقل و نقل
نویسنده:
محمدتقی یوسفی
،
مقاله نشریه: آیین حکمت » سال 1392 تابستان 1392 شماره16
وحدت یا دوگانگی نفس و روح از منظر اسلام
نویسنده:
غلامرضا پرهیزکار
،
مقاله نشریه: نقد و نظر » سال 1389 شماره 60
حرکت جوهری سلوکی نفس ناطقه انسانی
نویسنده:
علی فضلی
،
مقاله نشریه: آیین حکمت » سال 1399 تابستان 99 - مسلسل 44
وحدت یا دوگانگی علم و ایمان در حکمت متعالیه
نویسنده:
عبدالله ابراهیم زاده آملی
،
مقاله نشریه: آیین حکمت » سال 1395 زمستان 94 - مسلسل 26
برهان نفس بر اثبات خدا از منظر عقل و نقل
پایاننامه: باقرالعلوم(ع) - 1392 - [کارشناسی ارشد ناپیوسته]
آموزۀ ابنرشدی وحدت عقل (نفس عاقله) و انکار جاودانگیِ شخصی
نویسنده:
حسین یوسفیان
،
مقاله نشریه: نقد و نظر » سال 1389 شماره 59
نقد و بررسی اتصال و یا اتحاد نفس و عقل فعال
نویسنده:
حسن معلمی
،
مقاله نشریه: معرفت فلسفی » سال 1397 (پياپي 61)، پاييز 1397 شماره1