تهيه: مرکز فرهنگ و معارف قرآن
باز نويسي: غلامرضا حيدري ابهري
1. هنگامى كه امام زمان عليه السلام ظهور مى‌كند، چه تغييرى در وضع جهان ايجاد مى‌شود؟
2. آيا با ظهور امام زمان عليه السلام قيامت برپا مى‌شود؟ و اگر بين ظهور ايشان و قيامت فاصله هست، اين مدّت چه قدر طول خواهد كشيد؟
3. چرا خدا جن‌ها را آفريده تا مردم را اذيّت كنند؟
4. آيا مى‌شود جن‌ها را در اختيار خود قرار داد تا از ما حمايت كنند؟
5. آيا سوره‌اى وجود دارد كه آدم را غيب كند؟
6. آيا در قرآن مطلبى دربارۀ طهارت و پاكيزگى آمده است؟
7. آيا دربارۀ احترام به پدر و مادر مطلبى در قرآن آمده است؟
8. آيا دربارۀ دورى از شيطان و وسوسه‌هايش آيه‌اى در قرآن آمده است؟
9. تماشاى فيلم‌هاى غير مجاز چه اشكالى دارد؟ آيا در قرآن آيه‌اى در اين باره وجود دارد؟
10. آيا در قيامت حيوانات نيز مجازات مى‌شوند؟
11. آيا انسان‌هاى خوب و باايمان مى‌توانند خدا را ببينند؟ چگونه؟
12. جاى پدربزرگ مرحوم من در آخرت كجاست؟
13. چرا توسّل من به امام رضا عليه السلام براى شفا يافتن پدربزرگم نتيجه نداد؟
14. قيامت در چه زمانى برپا خواهد شد؟
16. ما مسلمان‌ها اگر به دستورهاى خدا عمل نكنيم، گناهكار حساب مى‌شويم و به جهنّم مى‌رويم. آن‌هايى هم كه مسلمان نيستند و از فرمان‌هاى خدا اطاعت نمى‌كنند نيز به جهنّم مى‌روند. پس بين ما و آنان چه تفاوتى وجود دارد؟
17. آيا در بهشت مى‌توانيم فرزندان و خويشاوندانمان را ببينيم؟
18. آيا در آن دنيا دوباره خواهيم مُرد؟
19. جهنّم تا چه زمانى ادامه خواهد داشت؟
20. آيا در قرآن آيه‌اى هست كه مربوط به امام زمان عليه السلام باشد؟
21. اگر كسى خيلى باايمان باشد ولى حق ديگران را ضايع كند، آيا نماز و روزۀ آن شخص قبول است؟
22. كدام سوره است كه نام اسلحۀ دانشمند است؟
23. بزرگ‌ترين و كوچك‌ترين سورۀ قرآن كدام است؟
24. نام‌هاى ديگر سورۀ توحيد چيست؟
25. حكمت آفرينش مگس چيست؟
26. چرا در قديم قرآن را به خط كوفى مى‌نوشتند؟
27. چرا قرآن به زبان عربى است؟
28. خدا امام‌ها را براى چه كارى آفريده است؟
29. آيا فقط خداست كه از همه مهربان‌تر است؟
30. اگر، ما گول شيطان را بخوريم، خدا با ما چه خواهد كرد؟
31. اگر اسلام واقعاً به حقوق زن‌ها اهميت مى‌دهد، چرا اجازه نداده كه آن‌ها قاضى بشوند؟
32. انجام كارهاى خوب به اين معنا نيست كه ما از لذّت‌هاى دنيا صرف نظر كنيم. پس چرا كارهايى مثل رقص و آوازخوانى و ديدن نامحرم، حرام شده است؟
33. چرا نبايد ترانه گوش بدهيم؟ پس بياييم هر روز نوار روضه گوش كنيم؟
34. كدام سوره دو بسم الله دارد؟
35. كدام سوره بسم الله ندارد؟
36. چرا قرآن را به سى جزء و صد و بيست حزب تقسيم كرده‌اند؟
37. چرا در قيامت همه چيز وحشتناك است؟
38. كسى هست كه در كودكى گناه كرده و بعد هم توبه كرده و حالا كه به نوجوانى رسيده، نماز مى‌خواند؛ امّا نگران است كه مبادا خدا او را نبخشيده باشد و نمازش را قبول نكند. آيا نگرانى او به جا است؟
39. آيا امكان دارد انسان در همين دنيا به مجازات كارهاى بد و پاداش كارهاى خوب خود برسد؟
40. تفسير قرآن چيست؟
41. «الم» به چه معناست؟
42. با آن كه اوّلين سورۀ نازل شده سورۀ علق است، پس چرا سورۀ حمد در اوّل قرآن قرار دارد؟
43. چرا قرآن فقط در مكّه يا فقط در مدينه نازل نشده است؟
44. چرا سورۀ عنكبوت را عنكبوت ناميده‌اند؟
45. تفسير سورۀ حمد را بنويسيد.
46. آيا همراه داشتن قرآن در دستشويى اشكال دارد؟
47. آيا مى‌توان بدون وضو به قرآن دست زد؟
48. چه سوره‌هايى سجدۀ واجب دارند و چرا؟
49. چرا قرآن يكباره بر پيامبر صلى الله عليه و آله و سلم نازل نشد؟
50. چرا در قرآن هميشه به فرزندان توصيه شده كه به پدر و مادرشان نيكى كنند؛ امّا به پدر و مادرها سفارش نشده كه به فرزندان خود نيكى كنند؟
51. آيا فرار از خانه كار درستى است؟
52. تعداد آيه‌ها، كلمات و حروف قرآن را بنويسيد.
54. آيا دعاى عهد در قرآن آمده است؟
55. پيامبران، حرف‌هاى خدا را چگونه مى‌فهمند؟
56. مگر خدا دست دارد كه مى‌گويند انسان به دست خدا آفريده شده است؟
57. آيا به عنوان درد دل كردن مى‌توان پشت سر كسى بد گفت؟
58. آيا خدا مى‌تواند سنگى بيافريند كه خودش هم نتواند آن را بلند كند؟
59. نمى‌دانم چرا مى‌گويند مرگ دست خداست با آن كه هر كار خوب و بدى كه انسان انجام دهد، از آنِ خود اوست؟
60. در كدام آيه و كدام سوره، از صدقۀ حضرت على عليه السلام در حال ركوع ياد شده است؟
61. ليلةالمبيت چه شبى بود؟
62. كدام آيه مربوط به ليلةالمبيت است؟
63. قرآن كريم با قرآن مجيد چه فرقى دارد؟
64. آيا تعدد همسران پيامبر صلى الله عليه و آله و سلم ترويج شهوت‌پرستى و بهانه دادن به مردان هوسران نيست؟
65. مگر خدا نامحرم است كه موقع نماز بايد حجاب داشته باشيم؟
66. چگونه مى‌توان از عذاب روز قيامت در امان ماند؟
67. شديدترين عذاب روز قيامت چيست؟
68. مشكلات پيامبر صلى الله عليه و آله و سلم در راه تبليغ دين چه بوده است؟
69. چه كار كنيم تا قرآن را روان و درست بخوانيم؟
70. در چه آيه‌هايى مطالبى دربارۀ امام على عليه السلام آمده است؟
71. منظور
از چهارقل چيست؟
72. قلب قرآن كدام سوره است و چرا چنين لقبى به آن داده شده است؟
73. عروس قرآن كدام سوره است و چرا عروس قرآن نام گرفته است؟
74. مادر قرآن كدام سوره است؟
75. نظر اسلام دربارۀ زن چيست؟
76. چرا ارث پسران دو برابر دختران است؟
77. آيا در زمان حضرت فاطمه عليها السلام هم چادر وجود داشته است؟
78. انسان در آن دنيا برهنه است يا نه؟
79. شيطان چگونه عذاب مى‌بيند؟
80. آيا در آخرت، امكان ديدار و همنشينى با پيامبران و امامان وجود
81. آيا در بهشت جايى براى پيروان ديگر اديان هم هست؟
82. چرا در زبان عربى، براى خدا ضمير مذكّر استفاده مى‌شود؟
83. خواندن سورۀ جمعه چه ثواب‌هايى دارد و چه زمانى بايد آن را خواند؟
84. خواندن سوره يس چه ثواب‌هايى دارد و در چه زمانى بايد آن را خواند؟
85. مسألۀ قضا و قدر الهى چه ارتباطى با اختيار ما انسان‌ها دارد؟
86. كسى كه خواهان نماز خواندن است ولى خودش را با دلايلى قانع مى‌كند كه نمى‌تواند نماز بخواند، بايد چه كند؟
87. مگر خدا نمى‌داند كه ما در دنيا چه خواهيم كرد كه ما را آزمايش مى‌كند؟
88. در قرآن، دربارۀ قرآن چه آمده است؟
89. در قرآن، دربارۀ جهان آفرينش چه آمده است؟
90. نظر قرآن دربارۀ اسراف چيست؟
91. آيا درست است كه حضرت زهرا عليها السلام را شهيد كرده‌اند؟
92. چرا نام امامان ما در قرآن نيامده است؟
94. پانزده حديث دربارۀ قرآن بنويسيد.
95. شرايط توبۀ واقعى چيست؟
96. كدام عبادت است كه اگر آن را از آخر به اوّل هم بخوانيم، درست است؟
97. كدام سوره نام ستاره‌اى است كه با آمدنش وقت يك نماز تمام مى‌شود و با رفتنش وقت نماز ديگرى آغاز مى‌گردد؟
98. آخرين سوره‌اى كه بر پيامبر صلى الله عليه و آله و سلم نازل شده كدام سوره است؟
99. نظر دانشمندان غربى دربارۀ قرآن چيست؟
100. براى بهره‌مندى هر چه بيش‌تر از قرآن چه برنامه‌اى داشته باشيم؟
101. چرا به قرآن مى‌گويند كتاب آسمانى؟ مگر نه اين كه پيامبر قرآن را مى‌خواند و مردم مسلمان هم كه روى كرۀ زمين زندگى مى‌كردند، آن را مى‌نوشتند؟
102. اوّلين مترجم قرآن چه كسى بوده است؟
103. چرا امام زمان از نظرها غائب هستند و كى خواهند آمد؟
104. سرگذشت كدام يك از پيامبران بيش از بقيه در قرآن كريم آمده
105. پيامبران چه معجزاتى داشته‌اند؟
106. روش صحيح حفظ قرآن كريم چگونه است؟
107. خط عثمان طه با خط عربى چه تفاوتى دارد؟
108. چگونه مى‌توان معناى آيات قرآن را فهميد؟
109. دليل وجود خدا چيست؟
110. خدا كجا قرار دارد؟
111. آيا بيرون از كرۀ زمين نيز انسانى زندگى مى‌كند؟
112. فرشتگان را براى من معرفى كنيد.
113. آيا انسان معمولى مى‌تواند با فرشتگان ارتباط داشته باشد؟
114. آيا انسان‌ها در بهشت باز هم نماز مى‌خوانند و خدا را عبادت مى‌كنند؟
قرآن كريم، تنها كتاب آسمانى است كه هيچ باطل و سخن ناصوابى در آن راه نيافته و موجب هدايت و رستگارى همۀ مردم و به‌ويژه افراد با ايمان است.
اين كتاب آسمانى با زيباترين و جذّاب‌ترين روش‌ها، انسان را به سوى نور رهنمون مى‌شود و او را از فرو افتادن در تاريكى‌هاى نادانى و گمراهى باز مى‌دارد.
مركز فرهنگ و معارف قرآن از مراكز پژوهشى وابسته به دفتر تبليغات حوزۀ علميۀ قم افتخار دارد كه در كنار آثار و خدمات پژوهشى و تحقيقى عميق خود، براى آشنا ساختن اقشار مختلف كشور اسلامى‌مان با قرآن كريم، به ده‌ها هزار پرسش قرآنى هموطنان عزيز - به ويژه جوانان و نوجوانان - پاسخ داده است.
در اين راستا، دريافت حدود پنجاه هزار پرسش كتبى از بيش از دويست و سى شهر كشور و پاسخ‌دهى به پرسش‌هاى قرآنى آن‌ها و پاسخ‌دهى به هزاران پرسش تلفنى، حضورى، اينترنتى و... از جمله اقدامات «گروه پاسخ به سؤالات و شبهات قرآنى» اين مركز است.
اثرى كه پيش رو داريد، 40 نامۀ برگزيدۀ قرآنى است كه به 114 پرسش نوجوانان، در قالبى نو پاسخ داده است. اين مجموعه، از هزاران
اثر حاضر، ضمن معرّفى شيوۀ پاسخگويى اين مركز به پرسش‌هاى قرآنى نوجوانان، الگوى نسبتاً موفّقى را ارائه كرده كه مى‌تواند مورد استفادۀ مربّيان و معلّمان عزيز نيز قرار گيرد.
براى آشنايى بيش‌تر با اين كتاب، به اين نكات توجّه فرماييد:
1. در اين اثر، به برخى از اصلى‌ترين پرسش‌هاى قرآنى نوجوانان - در كنار پرسش‌هاى فرعى - پاسخ داده شده و از اين نظر، مى‌تواند اثرى ويژه شمرده شود.
2. تنوّع پرسش‌ها، مانع از پاسخگويى مركز فرهنگ و معارف قرآن به آن‌ها نشده است. در اين زمينه، هم به پرسش‌هايى كه مستقيماً به قرآن مربوط مى‌شوند (مانند ترتيب نزول) و هم به پرسش‌هاى مرتبط با مفاهيم قرآن (مانند معاد) و هم به پرسش‌هايى كه مى‌توانند با نگاهى قرآنى بررسى شوند (مانند فرار از خانه) پاسخ داده شده است.
3. در ارائۀ پاسخ‌ها، ادبيّات ويژه نوجوانان مورد توجّه بوده و از به‌كاربردن الفاظ و تركيب‌هاى دور از ذهن آنان خوددارى شده است.
4. چون شيوۀ پاسخ‌ها، نامه‌نگارى است، نبايد انتظار پاسخ مفصّل داشت. گرچه سعى شده كه پاسخ‌ها، كامل و كافى و از استوارى علمى برخوردار باشند.
5. در مقدّمه يا پايان يا ميانۀ برخى نامه‌ها، متن‌هايى براى ايجاد ارتباط نوشته شده است كه در حد توان، در اين گونه متن‌ها هم مطالب قرآنى و تربيتى ذكر گرديده است. (براى نمونه مقدمۀ نامه‌هاى 34 و 37 و 38 را ملاحظه كنيد)
7. با توجّه به سطح مخاطبان، در برخى موارد از ارائه برخى پاسخ‌هاى علمى خوددارى و سند و ملاك پاسخ‌ها نيز حذف شده است.
8. ممكن است متن يا استدلال‌هاى برخى از پاسخ‌ها، در نگاه فرزانگان و استادان با كاستى‌هايى همراه باشد. اين ملاحظات از نگاه ناظران علمى مركز فرهنگ معارف قرآن نيز دور نمانده ؛ ولى با توجه به سطح مخاطبان، اين پاسخ‌ها براى انتشار براى نوجوانان، مناسب ارزيابى شده است.
در پايان از كليۀ كسانى كه در تهيۀ اين مجموعه، مركز را يارى كرده‌اند به ويژه حجةالاسلام آقاى غلامرضا حيدرى ابهرى كه كار گردآورى و بازنويسى را عهده‌دار بوده‌اند و حجج اسلام آقايان محمدعلى محمدى و سعيد بهمنى و نيز كارشناسان «گروه پاسخ به سؤالات و شبهات» كه اين اثر را نظارت كرده‌اند صميمانه قدردانى و تشكر مى‌نماييم.
على خراسانى
مسئول مركز فرهنگ و معارف قرآن
برادر گرامى جواد ... سلام عليكم
اميدوارم در پناه خداى بزرگ، سالم و سربلند باشى. پرسش‌هايى كه فرستاده بودى، به دستم رسيد. اين پرسش‌ها دو بخش بود؛ بخش مربوط به امام زمان عليه السلام و بخش مربوط به جن‌ها. البتّه در لابلاى اين پرسش‌ها، سؤالى هم بود كه به هيچ كدام از آن دو موضوع مربوط نمى‌شد. حتماً مى‌دانى كه ما در هر نوبت، تنها به سه سؤال عزيزان پرسشگر پاسخ مى‌دهيم؛ امّا چون تو نوجوان كنجكاوى هستى و مدّت زيادى هم براى دريافت پاسخ منتظر مانده‌اى، من اين مرتبه به همۀ سؤال‌هايت پاسخ مى‌دهم.
بهتر است اوّل پرسش‌هاى مربوط به حضرت مهدى عليه السلام را مورد بررسى قرار دهيم. در نخستين سؤال اين بخش نوشته بودى: « هنگامى كه امام زمان عليه السلام ظهور مى‌كند، چه تغييرى در وضع دنيا ايجاد مى‌شود؟ » برادرم! پس از آن كه امام زمان عليه السلام ظهور كرد و حكومت جهانى خود را برپا ساخت، دنيا خيلى تغيير مى‌كند. در سخنان اهل‌بيت عليهم السلام ، حديث‌هاى زيادى در اين باره وجود دارد. من در اين فرصت، خلاصه‌اى از آن احاديث را برايت مى‌نويسم.
جواد عزيز! با ظهور حضرت مهدى عليه السلام ، جهان پر از عدل و داد مى‌گردد و بيچارگان و ضعيفان نيز از نعمت‌هاى روى كرۀ زمين بهره‌مند مى‌گردند. به بركت قيام ايشان، باران افزايش مى‌يابد و كشاورزى رونق
امام مهدى عليه السلام ، با تلاش بسيار و به لطف پروردگار، سنّت‌هاى فراموش شدۀ دين را زنده مى‌كند و همۀ احكام اسلامى را به اجرا در مى‌آورد. ايشان هم چنين بساط بت و بت‌پرستى را از روى زمين برمى‌چيند و نواى توحيد و خداپرستى را در جهان طنين‌انداز مى‌سازد.
در سايۀ جود و بخشش آن حضرت، فقيران و درماندگان به آسايش مى‌رسند و به خاطر عدالتى كه برپا مى‌شود، هيچ كس نمى‌تواند حقّ افراد ضعيف را پايمال كند.
در دو سؤال ديگر مربوط به امام مهدى عليه السلام پرسيده بودى: « آيا با ظهور امام زمان عليه السلام قيامت برپا مى‌شود؟ و اگر بين ظهور ايشان و برپايى قيامت فاصله هست، اين مدّت چقدر طول خواهد كشيد؟ » در پاسخ بايد بگويم كه ظهور حضرت مهدى عليه السلام و قيام آن امام، به معناى برپايى قيامت نيست. قيامت، سال‌ها پس از برپايى حكومت ايشان، اتّفاق خواهد افتاد؛ امّا اين كه بين قيام حضرت مهدى عليه السلام و قيامت، چند سال فاصله خواهد بود، معلوم نيست. زمان برپايى قيامت را خدا مى‌داند و بس. ما فقط همين اندازه مى‌دانيم كه قيامت، پس از ظهور امام خواهد بود. آنچه در روايات به روشنى بيان شده اين است كه حكومت شخص حضرت
حالا مى‌رسيم به پرسش‌هاى مربوط به جن، نوشته بودى: « چرا خدا جن‌ها را آفريد تا مردم را اذيّت كنند؟ » نمى‌دانم چه كسى گفته كه جن‌ها مردم را اذيّت مى‌كنند؟! جن‌ها چه كار به كار ما آدم‌ها دارند؟!
چرا ما آدم‌ها فكر مى‌كنيم جن‌ها مردم آزار هستند؟! جن‌ها كارى به كار ما آدم‌ها ندارند. آن‌ها دنبال برنامۀ زندگى خودشان هستند. من 37 سال دارم و در اين مدّت، حتّى يك بار هم جن مرا اذيّت نكرده است.
البتّه آدم‌هاى زيادى مرا اذيّت كرده‌اند؛ امّا جن‌هاى بيچاره هرگز مزاحمتى برايم نداشته‌اند. گاهى باد، در اتاق را حركت مى‌دهد و ما مى‌گوييم جن آمد. يا گربه‌اى، توى حياط خانه سروصدا مى‌كند و خيال مى‌كنيم جن آمده است؛ در حالى كه چنين نيست.
قرآن كريم ، وجود جن را قبول دارد و در چندين آيه، از آن سخن گفته است و حتّى يك سوره نيز به نام «جن» در قرآن هست؛ امّا اصلاً حرف‌هاى بى‌پايه و اساس برخى كه مى‌گويند جن‌ها موجوداتى موذى و ترسناكند، نمى‌پذيرد. تو خودت فكر كن ببين آيا اين همه آدم‌كُشى‌ها و ظلم‌ها و دزدى‌ها و نيرنگ‌بازى‌ها و كلاهبردارى‌ها و چاقوكشى‌ها و خلاف‌كارى‌ها، كار جن‌هاست يا انسان‌ها؟ مردم مظلوم عراق را جن‌ها به رگبار گلوله مى‌بندند يا انسان‌ها؟ بچّه‌هاى بى‌دفاع فلسطينى را جن‌ها مى‌كشند يا آدم‌نماهاى اشغالگر؟ ثروت آفريقايى‌ها را جن‌ها به غارت مى‌برند يا آدم‌ها؟ مواد مخدّر را جن‌ها در دنيا پخش مى‌كنند يا آدم‌ها؟ به نظرم اگر قرار باشد بترسيم، از آدم‌ها بايد بترسيم نه از جن‌ها.
امّا در ديگر پرسش مربوط به جن‌ها نوشته بودى: « آيا مى‌شود جن‌ها را در اختيار خود گرفت تا از ما حمايت كنند؟ » بى‌گمان، انسان‌هايى بوده‌اند كه جن‌ها را به خدمت خود گرفته‌اند و از اين موجودات، در كارهاى خود استفاده كرده‌اند؛ امّا نبايد حرف كسانى را كه به دروغ، چنين ادّعايى دارند و فريبكارانه، از به خدمت گرفتن جن‌ها - و به قول معروف از تسخير جن‌ها - سخن مى‌گويند، باور كنى. قرآن كريم، در آيۀ 17 سورۀ نمل و آيۀ 82 سورۀ انبيا از خدمت جن‌ها به حضرت سليمان ياد مى‌كند.
شكّ نكن كه برخى از پيامبران و بندگان شايستۀ خدا، قدرت به خدمت گرفتن جن‌ها را داشته‌اند. در عين حال، برخى راه‌ها كه براى اين كار مطرح مى‌شود، نتيجه‌بخش نيست. مواظب باش كه به هوس ارتباط با جن‌ها، در دام آدم‌هاى دروغ‌گو يا خيالاتى يا نادان و ناآگاه نيفتى.
اگر ما به دستورهاى قرآن عمل كنيم و بندۀ خوب خدا شويم، نيازى به حمايت جن‌ها نداريم. مطمئن‌ترين نگهبان و بهترين يار ما انسان‌ها خداست. به قول فردوسى: «خداى است بهتر نگهدار و بس.» مؤمنانى كه از گناه دورى مى‌كنند و واجبات را به جاى مى‌آورند، خود را در سايۀ
آخرين پرسشى كه بايد به آن پاسخ بدهم، پرسش مربوط به ناپديد شدن از چشم دشمنان است. نوشته‌اى كه: « آيا سوره‌اى وجود دارد كه آدم را غيب كند يا با خواندن آن از چشم دشمنان غيب شويم؟ » در پاسخ بايد بگويم كه نه، آيه يا سوره‌اى در قرآن نداريم كه با خواندن آن بتوانيم غيب شويم و اگر در برخى كتاب‌ها آيه و دعايى را براى اين كار آورده‌اند، نبايد به آن اعتماد كرد. اگر منظور شما از غيب‌شدن، پنهان ماندن از چشم دشمنان است، در تاريخ آمده كه حضرت محمد صلى الله عليه و آله و سلم ، براى در امان ماندن از شرّ دشمنان، در شب هجرت به مدينه، آيۀ 9 سورۀ يس را خواند و در نتيجه، كافران نتوانستند ايشان را ببينند. متن آيه چنين است: « ﴿و جَعَلنا مِن بَينِ ايديهِم سَدًّا ومِن خَلفِهِم سَدًّا فَاَغشَينٰاهُم فَهُم لا يُبصِرون ﴾ » ؛ «در پيش روى آنان (كافران) سدّى قرار داديم و در پشت سرشان سدّى ؛ و چشمانشان را پوشانده‌ايم، براى همين نمى‌بينند.»
من به ياد دارم كه در دوران دفاع مقدّس نيز رزمندگان اسلام، براى پنهان‌ماندن از چشم دشمنان، اين آيه را مى‌خواندند. حتماً توجّه دارى كه پنهان ماندن از نگاه دشمن، با غيب‌شدن تفاوت دارد. اگر منظور شما از غيب‌شدن، محو شدن و از مكانى به مكان ديگر رفتن است، اين نوع غيب‌شدن براى انسان و برخى از موجودات ديگر امكان دارد كه در يك آن و لحظه از جايى به جاى ديگر بروند. عارفان و بندگان صالح و مؤمن با عبادت بسيار و نزديك شدن به خداوند متعال در طول سال‌هاى طولانى مى‌توانند به مقامى برسند كه در يك لحظه از جايى به جاى ديگر بروند.
خدانگهدار
خواهر گرامى سهيلا ...سلام بر تو
اميدوارم زير سايۀ حضرت معصومه عليها السلام - كريمۀ اهل‌بيت عليهم السلام و چشم و چراغ شهر ما - سالم و سربلند باشى. همين چند روز پيش بود كه سه پرسش قرآنى تو به دستم رسيد. دوست داشتم خيلى زود به اين پرسش‌ها جواب دهم؛ امّا چون همزمان با پرسش‌هاى تو، براى چندين پرسشنامۀ ديگر هم بايد پاسخ مى‌نوشتم، پاسخگويى به سؤال‌هاى تو مدّتى به تأخير افتاد. به هر حال، اكنون به پرسش‌هاى قرآنى‌ات جواب مى‌دهم و براى هر يك از آن‌ها، پاسخى كوتاه و گويا مى‌نويسم.
خواهرم! در اوّلين پرسشت نوشته بودى: « آيا در قرآن مطلبى دربارۀ طهارت و پاكيزگى آمده است؟ » آرى، قرآن كريم هم از پاكى روح سخن گفته و هم از پاكى جسم و بدن حرف زده است. آيه‌هاى مربوط به طهارت و پاكى روح به اندازه‌اى فراوانند كه آوردن همۀ آن‌ها در اين پاسخ، ممكن نيست. قرآن كريم، هر جا كه از زشتى صفاتى مانند حسد، بخل، رياكارى، غرور، بدبينى وامثال اين‌ها سخن مى‌گويد و هر جا از صفات نيكى چون اخلاص، گذشت، حُسن ظن و مانند آن تعريف مى‌كند، از پاكى روح سخن گفته است. شايد بتوان گفت كه همۀ آيه‌هاى قرآن، به پاكى روح مربوط هستند؛ زيرا هر كدام به گونه‌اى، روح ما را از زشتى‌ها و تاريكى‌ها پاك مى‌كنند.
امّا قرآن كريم، از پاكى بدن و لباس هم سخن گفته است. آيه‌هاى
«خداوند پاكيزگان را دوست دارد.» منظور از پاكيزگان دو گروه هستند؛ هم آن‌ها كه روح خود را از زشتى‌ها پاك ساخته‌اند و هم كسانى كه بدن و لباس خود را پاك نگه مى‌دارند.
دوّمين پرسش تو، دربارۀ احترام به پدر و مادر بود. نوشته بودى: « آيا دربارۀ احترام به پدر و مادر مطلبى در قرآن آمده است؟ » در جواب بايد بگويم آرى، در اين باره آيه‌هاى بسيارى وجود دارد. مثلاً در آيۀ 23 و 24 سورۀ اسراء مى‌خوانيم: «پروردگارت فرمان داده كه جز او را نپرستيد و به پدر و مادر نيكى كنيد. هرگاه يكى از آن دو يا هر دوى آن‌ها پير شدند، كمترين اهانتى به آن‌ها مكن و بر آن‌ها فرياد مزن و مهربانانه و سنجيده و بزرگوارانه با آن‌ها سخن بگو. از سر لطف و مهربانى به آن‌ها فروتنى كن و بگو: پروردگارا! همان گونه آن‌ها مرا در كوچكى تربيت كردند، تو هم به آن‌ها رحم كن.» البته بايد توجّه داشت كه محبّت به پدر و مادر تنها نبايد در دوران پيرى آن‌ها باشد، بلكه آيۀ ياد شده بر محبّت در همه زمان‌ها به‌ويژه در دوران پيرى تأكيد و سفارش مى‌كند.
حق پدر و مادر آن قدر زياد است كه در آيۀ 151 سورۀ انعام، نيكى به پدر و مادر در كنار مسألۀ مهمّ پرستش خدا بيان شده است. در اين آيه چنين آمده: ﴿«اَلّا تُشرِكوا بِهِ شيًا وبِالوٰالِدَينِ احسٰانًا» ﴾ ؛ «چيزى را شريك خدا قرار ندهيد و به پدر و مادر خود نيكى كنيد.» در آيۀ 14 سورۀ لقمان نيز، خداوند شكر خود را در كنار تشكّر و قدردانى از پدر و مادر آورده و چنين فرموده است: «شكر مرا به جاى آور و از پدر و مادرت سپاس‌گزارى كن.»
امّا آخرين پرسشت دربارۀ شيطان و وسوسه‌هايش بود. پرسيده بودى:
« آيا دربارۀ دورى از شيطان و وسوسه‌هايش آيه‌اى در قرآن آمده است؟»
خواهرم! آيه‌هاى مربوط به اين موضوع بسيار فراوان است. در حقيقت، هر جا قرآن كريم از شيطان و كارهاى او و سرگذشت وى سخن مى‌گويد، مى‌خواهد ما را از وسوسه‌هاى او در امان بدارد. حتماً قصّۀ نافرمانى شيطان را شنيده‌اى كه حاضر نشد به حضرت آدم سجده كند و مى‌دانى كه اين موجود رانده شده از درگاه خدا، قسم خورده كه با وسوسه‌هاى خود، بندگان خدا را گمراه كند.
پس هر جا قرآن به بيان قصّۀ شيطان پرداخته - مانند آيات سورۀ بقره - به گونه‌اى ما را به دورى از شيطان و وسوسه‌هايش فراخوانده است؛ اما روشن‌ترين پاسخ به پرسش تو، آيۀ 200 و 201 سورۀ اعراف است كه مى‌فرمايد: «و هرگاه وسوسه‌اى از شيطان به تو رسد، به خدا پناه ببر؛ كه او شنونده و داناست. پرهيزگاران، هنگامى كه گرفتار وسوسه‌هاى شيطانى مى‌شوند، به ياد (خدا و پاداش و كيفر او) مى‌افتند و (در پرتو ياد خداوند) بينا (و آگاه) مى‌شوند.» همان طور كه در اين آيه مى‌بينى، بهترين راه براى دورى از وسوسه‌هاى شيطان، ياد خدا و توجّه به قيامت است.
خدانگهدار
برادر گرامى مرتضى ...سلام عليكم
اميدوارم در پناه خدا، سالم و سربلند باشى. سه پرسش تو را خواندم. اين سه سؤال، به ذهن خيلى از نوجوانان رسيده و مى‌رسد. پس چه خوب است كه پس از خواندن پاسخ‌هايى كه مى‌فرستم، آن‌ها را در اختيار دوستانت هم قرار دهى. با اين كار، آن‌ها نيز به پاسخِ سؤال‌هايى كه بارها فكرشان را مشغول كرده، مى‌رسند و تو هم ثواب مى‌برى.
پرسش اوّلت دربارۀ نگاه كردن به فيلم‌هاى غير اسلامى بود. نوشته بودى: « تماشاى فيلم‌هاى غيرمجاز چه اشكالى دارد؟ » برادرم! دشمنان اسلام و بدخواهان كشور عزيزمان، تاكنون راه‌هاى گوناگونى را براى نابود كردن جامعۀ ما در پيش گرفته‌اند كه هيچ يك از اين راه‌ها به نتيجه نرسيده است. پس از پيروزى انقلاب اسلامى، اوّل به مبارزه اقتصادى با ما پرداختند. مدّتى بعد گروه‌هايى را در داخل كشور تحريك كردند تا سرزمين اسلامى‌مان را تجزيه و تكّه تكّه كنند. پس از آن، صدّام را به جنگ ما فرستادند و هشت سال، كشور ما را در يكى از بزرگ‌ترين جنگ‌هاى منطقه، درگير ساختند. پس از پايان جنگ نيز فتنه‌هاى آنان پايان نيافت و مبارزه‌اى پيچيده‌تر و خطرناك‌تر و سخت‌تر از جنگ را با ما آغاز كردند.
مبارزه جديد، نبرد و تهاجم فرهنگى بود. آن‌ها كه غيرت و شجاعت
مرتضاى عزيز!
كسى با هنر و سينما و زيبايى و تفريح و آزادى مخالف نيست. همۀ سخن دربارۀ فسادى است كه اگر با آن مبارزه نكنيم، بايد در آينده، شاهد عقب‌ماندگى علمى و فرهنگى كشورمان و از هم پاشيدن خانواده‌ها و معتاد شدن جوانان و گسترش فقر و فساد باشيم. اگر يك فيلم آموزندۀ خارجى ببينى اشكالى ندارد؛ زيرا تو را از خدا و معنويت و علم و اخلاق و فرهنگ دور نمى‌كند؛ امّا ديدن فيلم‌هايى كه صحنه‌هاى زشت و زننده در آن وجود دارد، حرام است. ديدن اين فيلم‌ها دل را سياه و آدم را بى‌غيرت مى‌كند.
حفظ چشم از نگاه‌هاى شهوت‌آلود، از جمله احكامى است كه در خود قرآن كريم آمده است. آيۀ 30 و 31 سورۀ نور در همين باره است.
فكر نكن كه پس از ديدن يك فيلم، همه چيز تمام مى‌شود و هيچ تغييرى در تو ايجاد نمى‌گردد. صحنه‌هاى اين گونه فيلم‌ها، براى هميشه در ذهن