خلود نفس از دیدگاه فارابی و ابن سینا و مقایسه آن با آیات و روایات

نویسنده: ، استاد راهنما: ، استاد مشاور 1: ،
پایان‌نامه: باقرالعلوم(ع) - 1388 - [کارشناسی ارشد ناپیوسته]
چکیده:
نفس با تعلق به بدن و بکارگیری آن خود را ا حدی به کمال می رساند، ولی آنچه مسلم است همراهی نفس با بدن مادی همیشگی نیست و ماده همیشه در تغییر و تبدیل و کون و فساد است و به همین جهت از نفس که مجرد است، جدا خواهد شد و نفس مسیر جدیدی را در پیش خواهد گرفت. لذا مرگ به معنای نابودی نیست بلکه قطع علاقه نفس از بدن است، و این نفس است که برای همیشه باقی خواه ماند و جاودانه می شود. خلود نفس را می توان هم از جهت عقلی و فلسفی و هم از جهت نقلی و متون الهی مورد بررسی قرار داد از جهت عقلی فیلسوف بزرگی چون فارابی برخلاف آیات و روایات معتقد به خلود و جاودانگی برخی از نفوس انسانی است و نفوس برخی دیگر را مانند حیوانات راهی وادی عدم و نیستی می داند. اما شیخ الرئیس بوعلی سینا مطابق آیات قرآن و روایات معصومین نفس همه انسان ها را خالد و جاودان می داند و برای ادعای خود دلائلی را مطرح می کند. جناب فارابی و ابن سینا هماهنگ با متون دینی اهل بهشت را جاودان در بهش و سعادت می داند و معتقدند برخی اهل جهنم از آن خارج می شوند و متکامل می گردند و برخی دیگر در آن خالد و معذب می مانند. واقعیتی که باید به آن توجه شود این است که حقیق معاد و جاودانگی نفس را هیچ کس آن گونه که باید نمی تواند تبیین نماید چرا که بحث از این مسائل از امور غیبی ماوار الطبیعه و پیچیده است و آنچه مهم است توجه به نتیجه و ثمره اعتقاد به خلود نفس است و آن هم چیزی جز تغییر دراعمال و رفتارها و سوق دادن آن به سوی تقریب و نزدیکی به خداوند متعال نیست. کلید واژه‌ها: نفس، خلود، تعین، نفوس، اتحاد نفوس، سعادت، شقاوت، فارابی، ابن سینا.
دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم - 1397