چکیده:
اگرچه طرح سنجش آمادگی‌تحصیلی کودکان بدو ورود به دبستان، یکی از اقدامات بسیار مهم وزارت آموزش ‌و ‌پرورش است، اما یکی از چالش‌های عمدۀ آن، نبود یک مدل نظری بومی حاویِ ابعاد و نشانگرهای آمادگی‌تحصیلی است؛ بنابراین پژوهش حاضر با هدف شناسایی ابعاد و نشانگرهای مؤثر در سنجش آمادگی‌تحصیلی کودکان بدو ورود به دبستان انجام شد. برای دسترسی به این هدف، کتاب‌های درسی و اهداف دوره پیش‌دبستانی، کتاب‌های درسی پایه اول دبستان، کتاب راهنمای معلم در ارزشیابی توصیفی و نظر معلمان پایه اول دبستان از روش مصاحبه نیمه‌ساختاریافته، با استفاده از رویکرد کیفی و روش تحلیل مضمون بررسی شدند. یافته‌های حاصل از تحلیل مضمون به استخراج 5 مضمون فراگیر، 9 مضمون سازمان‌دهنده و 220 مضمون پایه منجر شد. یافته‌ها نشان داد که مهارت‌های حرکتی، مهارت‌های گفتار و زبان، مهارت‌های شناختی، مهارت‌های اجتماعی‌عاطفی، و شایستگی‌های عمومی، ابعاد تشکیل‌دهنده آمادگی‌تحصیلی هستند. هرچند که پژوهش‌های گذشته به مضمون‌های فراگیر اشاره کردند، ولی با توجه به چندبعدی‌بودن آمادگی‌تحصیلی ضرورت داشت که مضمون‌های پایه نیز تعیین شوند. در این پژوهش، بُعد حرکتی به دو مؤلفه جزیی‌تر به نام مهارت‌های حرکتی درشت و ظریف؛ بُعد شناختی به مؤلفه‌های دانش و اطلاعات عمومی، حافظه، ریاضیات و حساب، و استدلال دیداری‌فضایی؛ بُعد عاطفی‌اجتماعی به مؤلفه‌های تعامل با همسالان و تعامل با بزرگسالان؛ بُعد شایستگی‌های عمومی به مؤلفه‌های مسئولیت‌پذیری و نگرش مثبت به مدرسه افراز شدند و مضمون‌های پایه در زیر مؤلفه مربوطه قرار گرفتند تا متولیان آموزش‌ و‌ پرورش بتوانند براساس آنها اقدام به ساخت ابزارهای لازم برای سنجش این سازه مهم کنند.

دانــلود