حملیه موجبه کلیه بدیهی پایه هر تصدیق بدیهی و نظری دیگر در منطق و معرفتشناسی
نویسنده:
عسکری سلیمانی امیری
،
مقاله نشریه: آیین حکمت » سال 1397 زمستان 97 _ مسلسل 38
چکیده:
تصدیقات و قضایای معتبر در علم محصورات اربعه از حملی و شرطی هستند. پایه و بنمایه این قضایا، موجبه کلیه است؛ زیرا بر اساس روش اشراقی، قضایا به موجبه کلیه تحویل میروند و نیز بر اساس اثبات عام غیر مقابل تمام قضایا حتی قضایای سالبه با حفظ سلب، اثباتیاند. همانطورکه تمام قضایا، حتی قضایای سلبی به لحاظ ضرورت صدق ایجابیاند. علاوه بر اساس اصل تقصی علم، همه قضایا باید به بدیهیاتی ختم شوند که پرسش علمی قطع شود. ازاینرو در تقصی، علم همه نظریات به بدیهیات ختم میشوند و همه جزئیات، هرچند بدیهی باشند به کلیات ختم میشوند، زیرا حکم در جزئی ازآنرو که جزئی است ابهام دارد و پرسش از کدامین روست. از سوی دیگر سالبهها هم باید به موجبهها برگردند؛ زیرا هرچند حکم برخی سالبهها بدیهی هم باشند، باز این پرسش مطرح است که از چه رو موضوع قضیه مقتضی سلب محمول است. این پرسش آنگاه پاسخ درخور مییابد که در بن حکم سلبی، حکم ایجابی وجود داشته باشد و حکم سلبی لازمه عقلی آن باشد. بدینسان از منطق و معرفتشناسی، بنمایه همه تصدیقات و قضایا به تصدیق و قضیه موجبه کلیه بازمیگردد
تصدیقات و قضایای معتبر در علم محصورات اربعه از حملی و شرطی هستند. پایه و بنمایه این قضایا، موجبه کلیه است؛ زیرا بر اساس روش اشراقی، قضایا به موجبه کلیه تحویل میروند و نیز بر اساس اثبات عام غیر مقابل تمام قضایا حتی قضایای سالبه با حفظ سلب، اثباتیاند. همانطورکه تمام قضایا، حتی قضایای سلبی به لحاظ ضرورت صدق ایجابیاند. علاوه بر اساس اصل تقصی علم، همه قضایا باید به بدیهیاتی ختم شوند که پرسش علمی قطع شود. ازاینرو در تقصی، علم همه نظریات به بدیهیات ختم میشوند و همه جزئیات، هرچند بدیهی باشند به کلیات ختم میشوند، زیرا حکم در جزئی ازآنرو که جزئی است ابهام دارد و پرسش از کدامین روست. از سوی دیگر سالبهها هم باید به موجبهها برگردند؛ زیرا هرچند حکم برخی سالبهها بدیهی هم باشند، باز این پرسش مطرح است که از چه رو موضوع قضیه مقتضی سلب محمول است. این پرسش آنگاه پاسخ درخور مییابد که در بن حکم سلبی، حکم ایجابی وجود داشته باشد و حکم سلبی لازمه عقلی آن باشد. بدینسان از منطق و معرفتشناسی، بنمایه همه تصدیقات و قضایا به تصدیق و قضیه موجبه کلیه بازمیگردد
حملیه موجبه کلیه بدیهی پایه هر تصدیق بدیهی و نظری دیگر در منطق و معرفتشناسی
3/21/2018 12:00:00 AM