تحلیلی بر عملکرد صفی قلیخان در مواجهه با شورش افغانهای ابدالی (1129 ه.ق.)
نویسندگان:
محمود مهمان نواز
،
سید محمد موسوی خو
،
مقاله نشریه: تاریخ اسلام » سال 1400 بهار1400 _ مسلسل 85
چکیده:
افغانهای ابدالی که در ایالت مرزی هرات ساکن بودند به تبعیت ازهمتباران غلجزائی خود در قندهار علیه صفویان شورش کردند. صفیقلیخان ترکستان اغلی (د. 1129ه.ق.) مشهور به دیوانه بنا بر اصرار بیش از حد درباریان و شاه صفوی با منصب سپهسالاری به جنگ با ابدالیان رفت. شورش ابدالیها در مقایسه با خطرات بزرگتری که حکومت صفویان پشت سر گذاشته بود، شورشی قابل اعتنا محسوب نمیشد، اما این شورش به دلایلی که موضوع بررسی این مقاله است، تبدیل به چالشی خطرناک برای حکومت صفویان گردید.هدف این پژوهش، بررسی تحلیلی عملکرد و اقدامات صفیقلیخان، سپهسالار صفویان برای مقابله با شورش ابدالیها با رویکردی آسیبشناختی و با واکاوی منابع اصلی آن دوره است. یافتههای این پژوهش نشان میدهد عدم آشنایی کافی صفیقلیخان با اصول جنگی، اتخاذ سیاستهای نادرست نظامی، بیتوجهی به اعتقادات مذهبی و فرهنگی سربازان و عدم استفاده درست از ظرفیتهای منطقه خراسان سبب شکست و ناکارآمدی ارتش صفویان در برابر شورش ابدالیها گردید.
افغانهای ابدالی که در ایالت مرزی هرات ساکن بودند به تبعیت ازهمتباران غلجزائی خود در قندهار علیه صفویان شورش کردند. صفیقلیخان ترکستان اغلی (د. 1129ه.ق.) مشهور به دیوانه بنا بر اصرار بیش از حد درباریان و شاه صفوی با منصب سپهسالاری به جنگ با ابدالیان رفت. شورش ابدالیها در مقایسه با خطرات بزرگتری که حکومت صفویان پشت سر گذاشته بود، شورشی قابل اعتنا محسوب نمیشد، اما این شورش به دلایلی که موضوع بررسی این مقاله است، تبدیل به چالشی خطرناک برای حکومت صفویان گردید.هدف این پژوهش، بررسی تحلیلی عملکرد و اقدامات صفیقلیخان، سپهسالار صفویان برای مقابله با شورش ابدالیها با رویکردی آسیبشناختی و با واکاوی منابع اصلی آن دوره است. یافتههای این پژوهش نشان میدهد عدم آشنایی کافی صفیقلیخان با اصول جنگی، اتخاذ سیاستهای نادرست نظامی، بیتوجهی به اعتقادات مذهبی و فرهنگی سربازان و عدم استفاده درست از ظرفیتهای منطقه خراسان سبب شکست و ناکارآمدی ارتش صفویان در برابر شورش ابدالیها گردید.
تحلیلی بر عملکرد صفی قلیخان در مواجهه با شورش افغانهای ابدالی (1129 ه.ق.)
3/21/2021 12:00:00 AM