بررسی اختیار انسان از دیدگاه بنیانگذار حکمت متعالیه، ملاصدرا، و بنیانگذار علوم‌شناختی، مایکل گزنیگا
مقاله نشریه: پژوهش‌های عقلی نوین » سال 1399 شماره 10
چکیده:
بسیاری از فلاسفۀ اسلامی بحث اختیار انسان را از مهم‌ترین راه‌های خداشناسی می‌دانند؛ زیرا معتقد هستند انسان در ذات، صفات و افعال، شبیه خداوند است و از این‌رو شناخت اختیار انسان و حدود آن، نقش و جایگاه او در هستی و نیز نسبت وی با خداوند را روشن می‌کند. ملاصدرا این بحث را به‌صورت منسجم و ابتکاری بر مبنای اصول وجودشناختی اصالت، تشکیک و وحدت وجود بیان کرده و در نهایت به‌نحوی بدیع، نظریۀ امر بین‌الامرین را از طریق نظریۀ وحدت شخصی وجود تبیین می‌کند. گزنیگا نیز به‌عنوان دانشمند علوم اعصاب‌شناختی و نوخاسته‌گرا در مسئلۀ مغز/ذهن در راستای تبیین اختیار انسان معتقد است ارادۀ انسان، ساختۀ «مفسّر» مغز است و آزادی انتخاب برای انسان از طریق تعامل در اجتماع و محیط حاصل می‌شود، اما در‌عین‌حال انسان، موجودی مسئول می‌باشد. در این نوشتار ابتدا مبانی اندیشۀ هریک از این‌دو متفکر تبیین شده و پس از بیان تشابه‌ها و تفاوت‌های دیدگاه آنان، هر دو دیدگاه، تحلیل و ارزیابی می‌شود.
بسیاری از فلاسفۀ اسلامی بحث اختیار انسان را از مهم‌ترین راه‌های خداشناسی می‌دانند؛ زیرا معتقد هستند انسان در ذات، صفات و افعال، شبیه خداوند است و از این‌رو شناخت اختیار انسان و حدود آن، نقش و جایگاه او در هستی و نیز نسبت وی با خداوند را روشن می‌کند. ملاصدرا این بحث را به‌صورت منسجم و ابتکاری بر مبنای اصول وجودشناختی اصالت، تشکیک و وحدت وجود بیان کرده و در نهایت به‌نحوی بدیع، نظریۀ امر بین‌الامرین را از طریق نظریۀ وحدت شخصی وجود تبیین می‌کند. گزنیگا نیز به‌عنوان دانشمند علوم اعصاب‌شناختی و نوخاسته‌گرا در مسئلۀ مغز/ذهن در راستای تبیین اختیار انسان معتقد است ارادۀ انسان، ساختۀ «مفسّر» مغز است و آزادی انتخاب برای انسان از طریق تعامل در اجتماع و محیط حاصل می‌شود، اما در‌عین‌حال انسان، موجودی مسئول می‌باشد. در این نوشتار ابتدا مبانی اندیشۀ هریک از این‌دو متفکر تبیین شده و پس از بیان تشابه‌ها و تفاوت‌های دیدگاه آنان، هر دو دیدگاه، تحلیل و ارزیابی می‌شود.
بررسی اختیار انسان از دیدگاه بنیانگذار حکمت متعالیه، ملاصدرا، و بنیانگذار علوم‌شناختی، مایکل گزنیگا
3/20/2020 12:00:00 AM
رابطه اختیار و شرور اخلاقی از دیدگاه ملاصدرا و آگوستین
مقاله نشریه: آیین حکمت » سال 1397 زمستان 97 _ مسلسل 38
بررسی انتقادی دیدگاه برخی اصولیان معاصر در باب حقیقت اختیار در پرتوی حکمت متعالیه
مقاله نشریه: آیین حکمت » سال 1398 بهار 98 -مسلسل 39
حقیقت بهشت و جهنم از دیدگاه حکمت متعالیه (ملاصدرا ، علامه طباطبایی و جوادی آملی)
پایان‌نامه: باقرالعلوم(ع) - 1390 - [کارشناسی ارشد ناپیوسته]
رابطه شریعت و سیاست از دیدگاه حکمت متعالیه
نویسنده:
محمدقاسم الیاسی
،
مقاله نشریه: علوم سیاسی » سال 1387 شماره چهل و سوم - پاییز 87
رابطه انسان و خدا در حکمت متعالیه
نویسنده:
مقدسه خلیلی
،
مقاله نشریه: آیین حکمت » سال 1390 تابستان و پاییز 90 - مسلسل 9 - 8
تبیین ادراک عقلی از دیدگاه حکمت متعالیه
نویسنده:
احمد غفاری قره باغ
،
مقاله نشریه: آیین حکمت » سال 1394 پاییز 94 - مسلسل 25
کاربردهای امنیتی انسان شناسی حکمت متعالیه
نویسنده:
نجف لک زایی
،
مقاله نشریه: مطالعات راهبردی » سال 1389 (پياپي 50)، زمستان 1389 شماره4
تبیینی از جباریت خداوند و اختیار انسان
نویسندگان:
محمدمهدی گرجیان*
،
حسام الدین شریفی
،
مقاله نشریه: پژوهشنامه حکمت و فلسفه اسلامی » سال 1391 زمستان 1391 شماره42
مقایسه نفس از دیدگاه حکمت متعالیه و مکتب تفکیک
نویسنده:
فرزاد محبی
، استاد راهنما:
محمدمهدی گرجیان
، استاد مشاور 1:
احمد بهشتی
، استاد مشاور 2:
رضا رضا برنجکار
،
پایان‌نامه: باقرالعلوم(ع) - 1381 - [کارشناسی ارشد ناپیوسته]