تأثیر منازعات قدرت بر تغییر منابع مشروعیت عباسیان از آغاز حرکت سیاسی تا پایان حکومت عبدالله مأمون (218-100 ه.ق)

مقاله نشریه: تاریخ اسلام » سال 1402 شماره 4- زمستان 1401- مسلسل 92
چکیده:
عباسیان - دومین سلسله حکومت‌گر در تاریخ اسلام - از دوران شروع مبارزه سیاسی علیه امویان تا دوره‌های بعدی حیات سیاسی خود، همواره بر منابعی در اثبات مشروعیت سیاسی تکیه داشته‌اند. آنان در آغاز با اتّکا بر مشروعیت ناشی از پیوند نسبی با پیامبر(ص) توانستند امویان را برانداخته و حکومت را به دست آورند. این پژوهش بر آن است تا با گردآوری اطلاعات و داده‌های تاریخی به روش کتابخانه‌ای و واکاوی آن‌ها، نشان دهد چگونه تغییر در صف‌بندی سیاسی دشمنان عباسیان، باعث شد آنان با تغییر در منابع مورد اتّکایشان در مشروعیت سیاسی، روایی دولتشان را تثبیت و تبلیغ نمایند. همراهی ابتدایی آنان با نظریه مشروعیت شیعه و سپس زاویه گرفتن با آن در مواجهه با دشمنان نوپدید، نشان می‌دهد که عباسیان هدف غایی خود - حفظ قدرت - را برتر از هر اندیشه و انگیزه دیگر می‌دانستند. یافته‌های این پژوهش نشان می‌دهد تغییر در منابع مشروعیت، ارتباط مستقیمی با صف‌بندی‌های سیاسی دشمنان عباسیان تا پایان خلافت مأمون داشت؛ تا آنجا که می‌توان از منابع به کار گرفته‌شده توسط آن‌ها برای القای مشروعیت به آگاهی‌هایی درباره دشمنان سیاسی آنان دست‌یافت

وضعیت سیاسی، اجتماعی و فرهنگی شیعیان امامی از شهادت امام رضا (ع) تا آغاز غیبت صغری (203-260 ه.ق)

استاد راهنما: حسن حسین زاده شانه چی ، استاد مشاور: حمیدرضا مطهری ، دانشجو: یاشار شفیع اف ،
پایان‌نامه: وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه جامعه المصطفی العالمیه - دانشکده الهیات و معارف اسلامی - 1390 - [کارشناسی ارشد]

چهره چالشی قدرت؛ از شرضروری تا خیر وجودی با تاکید بر اندیشه سیاسی امام خمینی

مقاله نشریه: پژوهش های سیاست اسلامی » سال 1398 دوره 7، شماره 16 (پاییز و زمستان 1398)
دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم - 1397