بررسی تطبیقی حکومت در اندیشة سیاسی نائینی و مطهری

مقاله نشریه: علوم سیاسی » سال 1400 شماره 95 - پاییز 400
چکیده:
هدف پژوهش حاضر بررسی تطبیقی حکومت در اندیشة سیاسی نائینی و مطهری است. مسئله اصلی این است که چگونه می­توان وجوه اشتراک و افتراق اندیشة سیاسی نائینی و مطهری درباره حکومت را با ارجاع به شرایط حاکم بر دوره مشروطه و انقلاب اسلامی توضیح داد؟ به‌همین منظور با روش هرمنوتیک زمینه‌گرای اسکینر نشان داده شد که اختلاف‌نظری میان دو متفکر وجود ندارد. هر دو به مشروعیت الهی و مردمی فقیه در دوران غیبت امام معصوم باور دارند و نقش او نیز در جامعه نقش یک ایدئولوگ و
وظیفه­اش نظارت بر اجرای صحیح ایدئولوژی در جامعه اسلامی است. نائینی به‌دلیل حضور در فضای اصلاح‌طلبی، با نگاهی مثبت و تعامل‌گرایانه و با استفاده از ظرفیت­های مکنون در فقه شیعه، خواستار اصلاح روند حکمرانی و نه برچیدن آن بود؛ اما مطهری به‌دلیل قرارگرفتن در فضای انقلابی‌ای که مارکسیسم ایجاد کرده‌بود، با بهره­گیری از ظرفیت­های فکری شیعه و نگاهی منفی و انتقادی به مؤلفه‌های مارکسیسم، به‌دنبال تشکیل حکومت اسلامی با نظرات خاص خود بوده‌است
دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم - 1397