«مطالعات معنویت»؛ حوزه مطالعاتی یا رشته دانشگاهی؟
نویسنده:
احمد شاکرنژاد
،
مقاله نشریه: معنویت پژوهی » سال 1401 شماره 1
چکیده:
به تبع گسترش علاقه به معنویت، مطالعات معنویت نیز روز به روز در حال رونق است. اما مواجهه با انبوهی از مطالعات در زمینه معنویت این پرسش را در ذهن ایجاد میکند که آیا رشتهای با نام «مطالعات معنویت» به وجود آمده است یا اینکه این مطالعات در حد مطالعات پراکنده و یا دستکم در حد تشکیل حوزه جدید مطالعاتی است. در این مقاله پس از معرفی انواع پژوهشهای موجود در این باره با تمرکز بر مطالعاتی که به شکل ثانویه به دستهبندی و ترسیم اطلس مطالعات معنویت در غرب اقدام کردهاند، با روش استنادی در پیِ یافتن رشته مستقل «مطالعات معنویت» در سه زمینه مطالعات اجتماعی، مطالعات دینی و مطالعات الهیاتی خواهیم بود. یافته این پژوهش آن است که در این میان تنها در زمینه مطالعات الهیاتی است که محققان از شکلگیری رشته مستقل «معنویت» خبر دادهاند. البته این ادعا نیازمند ارزیابی است. مقاله حاضر پس از معرفی متخصصان، گروههای علمی و آثار تولیدشده در این عرصه، تلاش میکند با رویکرد پسینی به ارزیابی این ادعا پرداخته و پاسخی برای این پرسش فراهم آورد که آیا معنویت یک رشته دانشگاهی است و یا یک حوزه مطالعاتی؟
به تبع گسترش علاقه به معنویت، مطالعات معنویت نیز روز به روز در حال رونق است. اما مواجهه با انبوهی از مطالعات در زمینه معنویت این پرسش را در ذهن ایجاد میکند که آیا رشتهای با نام «مطالعات معنویت» به وجود آمده است یا اینکه این مطالعات در حد مطالعات پراکنده و یا دستکم در حد تشکیل حوزه جدید مطالعاتی است. در این مقاله پس از معرفی انواع پژوهشهای موجود در این باره با تمرکز بر مطالعاتی که به شکل ثانویه به دستهبندی و ترسیم اطلس مطالعات معنویت در غرب اقدام کردهاند، با روش استنادی در پیِ یافتن رشته مستقل «مطالعات معنویت» در سه زمینه مطالعات اجتماعی، مطالعات دینی و مطالعات الهیاتی خواهیم بود. یافته این پژوهش آن است که در این میان تنها در زمینه مطالعات الهیاتی است که محققان از شکلگیری رشته مستقل «معنویت» خبر دادهاند. البته این ادعا نیازمند ارزیابی است. مقاله حاضر پس از معرفی متخصصان، گروههای علمی و آثار تولیدشده در این عرصه، تلاش میکند با رویکرد پسینی به ارزیابی این ادعا پرداخته و پاسخی برای این پرسش فراهم آورد که آیا معنویت یک رشته دانشگاهی است و یا یک حوزه مطالعاتی؟
«مطالعات معنویت»؛ حوزه مطالعاتی یا رشته دانشگاهی؟
1/1/1401 12:00:00 AM