چکیده:
آیت‌الله خمامی زعیم دینی مردم گیلان در عصر مشروطه بود که در شکل گیری مشروطه و تصحیح آن نقش مؤثری داشت. این مقاله به بررسی نقش آیت‌الله‌خمامی در مشروطه گیلان می‌پردازد.
آیت‌الله‌خمامی  در شهر رشت متولد شد و برای ادامه تحصیل به نجف اشرف رفت ایشان پس از بازگشت از نجف حضوری تأثیرگذار و مهم در 30 سال از تاریخ مردم گیلان داشت. ابتدا در حمایت از مشروطه تلاش بسیار کرد و در تأیید آن فتوا صادر کرد. زمانی که مشروطه رو به انحراف گذاشت آیت‌الله‌خمامی در کنار آیت‌الله شیخ فضل‌الله نوری جریان مشروعه‌خواهی را تأسیس کردند و در تصحیح مشروطه زحمات زیادی را متحمل شدند. روشنفکران و مشروطه‌خواهان سکولار به مقابله با این علمای بصیر رفته و با تمام توان در صدد برآمدند تا آنها را از گردونه رقابت خارج کنند و فضا را خود به دست بگیرند. پایان این مقاله شهادت آیت‌الله خمامی است که در ابتدای مسیر ترورهای سکولارها برای حذف عالمان مشروعه‌خواه صورت گرفت و بعد از آن کشور به دست این عناصر افتاد.

دانــلود