چکیده:
یوگا از منظر مطالعات ادیان، به‌عنوان یکی از شش دستگاه فلسفی هندوئیسم و طریقت عملی عرفان در این آئین محسوب می‌شود. این در حالی است که امروزه ‌یوگا بیشتر به‌عنوان یک رشته ورزشی در دنیا شناخته می‌شود. بیشتر مطالعات انجام‌شده در خصوص تحولات یوگا در دوران مدرن و نسبت آن با ریشه‌های فلسفی و عرفانی آن، با تمرکز بر جوامع غربی انجام شده است. لیکن این مقاله درصدد پاسخ به این مسئله است که آیا پیشکسوتان یوگای ایران، برای یوگا ابعادی معنوی قایل هستند یا خیر. داده‌های این پژوهش که مشتمل بر مصاحبه‌های منتشرشده از 26 نفر از پیشکسوتان یوگای ایران در نشریه دانش یوگا است، به روش تحلیل توصیفی و از لحاظ کمی و کیفی مورد تحلیل زبان‌شناختی قرار گرفت. الگوی تحلیل مشتمل بر پنج متغیر موجود در معنویت‌گرایی جدید بود. نتایج نشان داد که 96% این افراد در توصیف و تبیین یوگا از مفهوم خودشناسی و خودسازی، 84% از مفهوم درون‌گرایی و 42% به زندگی در لحظه حال اشاره کرده‌اند؛ همچنین 61% از ایشان یوگا را عاملی برای ارتباط با امر معنوی و 77% آن را معنابخش زندگی عنوان کرده‌اند. نتایج این تحقیق می‌تواند در تبیین و نقد ماهیت یوگا به‌عنوان یکی از معنویت‌های نوظهور نقش داشته باشد. 

دانــلود