چکیده:
افلاطون و ملاصدرا هیچ‌یک واژه نماد را در آراء خود به کار نبرده‌اند، اما بر اساس اصل حکایتگری و توجه به مبانی فلسفی دو فیلسوف می‌توان جایگاه نماد را در اندیشه‌ی آن دو تحلیل کرد. با ابتنا بر اهمیت نظریه‌ی ایده و کیفیت محاکات مورد نظر افلاطون، چنین برداشت می‌گردد در اندیشه‌ی وی نماد امری است که به نحو تشابهی خاص برمبنای رابطه‌ی «بهره‌مندی»، نشانگر ایده می‌باشد. در اندیشه‌ی ملاصدرا نیز با تأمل در کیفیت حکایتی که برخاسته از مبانیِ فلسفی وی، یعنی اصالت و تشکیک وجود و نیز نحوه‌ی محاکات در روابط علی است می‌توان نماد را امری دانست که از امر نمادینه‌شده‌ای حکایت‌ می‌کند که علت آن است و نماد به حکم هویت رقیقتی و تشابه ظلیِ حقیقی از آن محاکات دارد.
این پژوهش بر آن است تا با اتکاء به روشی تحلیلی ضمن تبیین جایگاه نماد در نگرش دوفیلسوف، هنر را با نگرش نمادشناسی مورد تدقیق قرار دهد. با تحلیل نمادشناسی در اندیشه‌‌ی دو فیلسوف،در عین واگرایی مبانی فکریِ آن دو، نوعی همگرایی در ارتباط با نمادشناسی و بسط آن در حوزه‌ی هنر می‌توان یافت که نوعی تحول از بُعد فلسفی را نسبت به هنر برمی‌تابد و این رویکرد به سنجش و شفافسازی جایگاه هنر در اندیشه‌ی آن‌ها می‌انجامد.

دانــلود